Αντί να σφάξουμε ζώο για θυσία, θα μπορούσαμε να δωρίσουμε τα χρήματα σε φτωχούς, φιλανθρωπικά ιδρύματα ή να τα δώσουμε ως υποτροφίες σε φοιτητές; Ή είναι απαραίτητο να σφάξουμε ζώο;

Αγαπητέ αδελφέ/αγαπητή αδελφή,

Δεν είναι δυνατόν να μην θυσιαστεί το ζώο και τα χρήματα να δοθούν ως υποτροφίες στους μαθητές.

Με αυτόν τον τρόπο δεν εκπληρώνεται η υποχρεωτική θυσία. Αν τα χρήματα της θυσίας δοθούν σε έναν φτωχό ή έναν φοιτητή, τότε η υποχρέωση παραμένει, αλλά κερδίζεται η ανταμοιβή της προαιρετικής ελεημοσύνης.

Η θυσία των ζώων νομιμοποιήθηκε το δεύτερο έτος της Εγίρας.

Η νομιμότητά του αποδεικνύεται από το Κοράνι, τη Σούννα και την Ιτζμά. Η απόδειξη της θυσίας από το Κοράνι, δηλαδή από το Βιβλίο, είναι η σούρα Αλ-Κεβσέρ. Σε αυτή τη σούρα, ο Θεός απευθύνεται στον Προφήτη Μωάμεθ:

«Προσευχήσου για τον Κύριό σου και θυσίασε.»

αναφέρεται. Οι Χαναφίτες νομικοί, από αυτό το εδάφιο, έχουν εξαγάγει το συμπέρασμα ότι η θυσία είναι υποχρεωτική και ότι η εντολή, αν και απευθύνεται στον Προφήτη (ειρήνη σ’ αυτόν), αφορά και όλους τους πιστούς. Υπάρχουν ορισμένα ιερά χαντίθ που επιβάλλουν αυστηρά την θυσία.

Η ακόλουθη αφήγηση του Αμπού Χουρεϊρά είναι διδακτική και προκαλεί προβληματισμό:

“Όποιος έχει την οικονομική δυνατότητα και δεν θυσιάζει ζώο, ας μην πλησιάζει το τζαμί μας…”

(Ιμπν Μάτζα, Εντάχι, 2; Μουσνέδ, ΙΙ/321)

Όπως φαίνεται, στο χαντίθ, η θυσία ζώου επιβάλλεται αυστηρά σε όσους έχουν την οικονομική δυνατότητα. Σε όσους βρίσκονται σε αυτήν την κατάσταση, αν δεν θυσιάσουν, οι προσευχές και οι λατρευτικές τους πράξεις δεν θα γίνουν δεκτές από τον Θεό,

“να μην πλησιάζουν το τζαμί μας”

Αυτό προκύπτει από την μαρτυρία του. Ο Άγιος Άννας επίσης δηλώνει ότι ο ίδιος ο Αγγελιοφόρος του Θεού (ειρήνη σ’ αυτόν) θυσίασε δύο κριάρια με τα χέρια του.

Σχετικά με την ανταμοιβή και τα οφέλη της θυσίας στην άλλη ζωή, αναφέρεται σε ένα ιερό χαντίθ ως εξής:

«Θυσιάστε τα θύματά σας με μεγαλοπρέπεια. Πράγματι, αυτά θα είναι τα ιππευτικά ζώα σας στην Σιράτ.»

(βλ. Bedaiu’s-Sanai, X/316)

Σε αυτό το ιερό χαντίθ, υπάρχει ενθάρρυνση για τη θυσία μεγάλων ζώων, όπως καμήλες και αγελάδες.

Για αυτούς τους λόγους, δεν γίνεται να αντικατασταθεί η θυσία με άλλη φιλανθρωπική πράξη.

Η φιλανθρωπία είναι ξεχωριστή πράξη, η θυσία έχει δικούς της κανόνες. Πρέπει να σφαχτεί ένα ζωντανό ζώο για να θεωρηθεί η θυσία ολοκληρωμένη. Δεν εκπληρώνετε το χρέος της θυσίας με την φιλανθρωπία.

Ωστόσο, δεν είναι απαραίτητο να σφάξετε το ζώο εσείς. Μπορείτε να πληρώσετε κάποιον που βρίσκεται κοντά σας ή σε άλλη πόλη ή πολιτεία και να τον ορίσετε ως αντιπρόσωπό σας για να το σφάξει.

Οι Σοφίες της Θυσίας:

1.

Η λέξη «θυσία» στο λεξικό σημαίνει «αυτό με το οποίο πλησιάζουμε τον Θεό». Όπως υποδηλώνει και το όνομα, η θυσία είναι ένα μέσο για να πλησιάσουμε τον Θεό και να κερδίσουμε την ευαρέσκειά Του. Στο Κοράνι αναφέρεται:

«Εμείς καθιερώσαμε τη θυσία για κάθε έθνος, για να αναφέρουν το όνομα του Αλλάχ πάνω στα τετράποδα ζώα που τους έχει δώσει ως τροφή, και να γνωρίζουν ότι ο Αλλάχ είναι ο αληθινός Κύριός τους. Γι’ αυτό, υποταχθείτε όλοι σε Αυτόν. (Ω Προφήτη!) Εσύ, αναγγείλε την καλή είδηση σε εκείνους που είναι υπάκουοι και ταπεινοί (με αιώνια ευτυχία και σωτηρία)…»

(Χατζ, 22/34)

Σε αυτό το στίχο αναφέρεται ότι η θυσία διατάσσεται για να θυμίζει τον Θεό, να γνωρίζει ο άνθρωπος ότι όλα τα ζώα στη γη ανήκουν στον Θεό και δίνονται στους ανθρώπους ως δώρο της χάριτος Του. Ο άνθρωπος με το πέρασμα του χρόνου μπορεί να ξεχάσει ότι τα αγαθά, η περιουσία και ο πλούτος που κατέχει είναι δώρο του Θεού. Όπως ο Καρών, μπορεί να νομίζει ότι τα έχει αποκτήσει όλα με τη δική του εργασία, γνώση και ικανότητα, να βλέπει δύναμη και ισχύ στον εαυτό του και να αποδίδει τις θεϊκές ευλογίες στον εαυτό του. Γίνεται υπερήφανος και ξεπερνά τα όριά του. Η εντολή της θυσίας, λοιπόν, του θυμίζει ότι τα αγαθά, η περιουσία, τα κτήματα, τα ζώα, ο πλούτος και τα χρήματα είναι δώρο και χάρη του Θεού, και ότι ο Θεός είναι ο αληθινός ιδιοκτήτης. Του υπενθυμίζει ότι τίποτα δεν μπορεί να αποκτηθεί χωρίς την άδεια και την έγκριση Του. Έτσι, ο άνθρωπος εγκαταλείπει την υπερηφάνεια, υιοθετεί την ταπεινότητα και την μετριοφροσύνη, αναλαμβάνει τη στάση του αληθινού δούλου και προσπαθεί να εκπληρώσει το καθήκον της ευγνωμοσύνης. Αυτή η κατάσταση αποτελεί μέσο για να πλησιάσει τον Θεό και να κερδίσει την ευαρέσκειά Του.

2. Όπως και με όλες τις πράξεις λατρείας που κάνει ο άνθρωπος, ο Αλλάχ δεν έχει ανάγκη από τη θυσία.

Ωστόσο, ο Αλλάχ δοκιμάζει τους υπηρέτες Του με την εντολή της θυσίας, μετρώντας την ευσέβειά τους, την επιμέλειά τους στην υπακοή στη θεϊκή εντολή και τον βαθμό εγγύτητάς τους με τον Αλλάχ.

Σουρα Χατζ, στίχος 37.

Σχετικά με αυτό το θέμα, αναφέρεται το εξής:

«Ούτε τα κρέατά τους ούτε το αίμα τους φτάνουν ποτέ στον Αλλάχ. Αλλά η ευσέβεια (η υπακοή στις εντολές του Αλλάχ και η αποφυγή των απαγορεύσεών Του) είναι εκείνη που φτάνει σε Αυτόν από εσάς…»

Όπως φαίνεται και σε αυτό το στίχο, ο σκοπός των θυσιών είναι η ειλικρίνεια, η ευσέβεια και η προσέγγιση του Θεού. Ο στόχος είναι να θυμόμαστε τον Θεό με τις ευλογίες Του και να κερδίσουμε την ευαρέσκειά Του. Χωρίς αυτόν τον σκοπό και στόχο, το κρέας που σφάζεται και διανέμεται, το αίμα που χύνεται, όσο άφθονο κι αν είναι, δεν έχει καμία αξία και σημασία στα μάτια του Θεού.

3. Η θυσία χρησιμεύει επίσης ως υπενθύμιση της σωτηρίας του Προφήτη Ισμαήλ (ειρήνη σε αυτόν) από τη θυσία για τον Θεό, ως ένδειξη χάριτος.

Ο Θεός υπέβαλε τον Ιμπραήμ (α.σ.) σε μια μεγάλη δοκιμασία, ζητώντας του να θυσιάσει τον αγαπημένο του μοναχογιό για χάρη Του. Ο Ιμπραήμ και ο γιος του Ισμαήλ υπάκουσαν σε αυτήν την εντολή με απόλυτη υποταγή και αφοσίωση. Ο Ιμπραήμ έβαλε τον γιο του να ξαπλώσει για να τον σφάξει και έβαλε το μαχαίρι στο λαιμό του. Αλλά το μαχαίρι δεν έκοψε τον Ισμαήλ. Γιατί η θέληση του Θεού δεν ήταν να σφαχτεί ο Ισμαήλ, αλλά να γίνουν γνωστές και να θυμούνται για πάντα από τους αγγέλους και όλους τους ανθρώπους μέχρι την Ανάσταση η αξεπέραστη υποταγή και αφοσίωση, η αυτοθυσία και η αφοσίωση των δύο ένδοξων προφητών, πατέρα και γιου. Επειδή αυτή η σοφία πραγματοποιήθηκε, διέταξε το μαχαίρι να μην κόψει τον Ισμαήλ· και έστειλε ένα κριάρι από τον παράδεισο στη θέση του Ισμαήλ, ζητώντας τους να το θυσιάσουν. Έτσι, η θυσία είναι η γιορτή της επετείου αυτού του μεγάλου και διδακτικού γεγονότος.

4. Κάθε χρόνο, χιλιάδες θυσίες ζώων γίνονται από μουσουλμάνους.

Αυτό, κατά μία έννοια, αποτελεί μια συμβολική έκφραση του γεγονότος ότι ένας Μουσουλμάνος μπορεί να θυσιάσει τα πάντα για να λατρεύει τον Αλλάχ και να υπακούει στις εντολές του, και να εγκαταλείψει όλη την ύπαρξή του στο δρόμο του Αλλάχ.

5. Η θυσία που ορίζει το Ισλάμ είναι ταυτόχρονα μια μεγάλη ευλογία και έλεος για τους ανθρώπους.

Οι φτωχοί, που ίσως και να μην είχαν φάει κρέας όλο το χρόνο, βρίσκουν την ευκαιρία να φάνε άφθονο κρέας κατά τη γιορτή του Κουρμπάν Μπαϊράμ. Το κρέας που περισσεύει το μαγειρεύουν και το διατηρούν για μεγάλο χρονικό διάστημα. Έτσι, αναδεικνύεται και μια πτυχή της κοινωνικής δικαιοσύνης που προωθεί το Ισλάμ.

Με χαιρετισμούς και ευχές…

Ισλάμ μέσα από ερωτήσεις