– Μπορείτε να μας δώσετε πληροφορίες σχετικά με τα χαρακτηριστικά, το περιεχόμενο και τις δραστηριότητες της κοινότητας όσον αφορά την ερμηνεία;
Αγαπητέ αδελφέ/αγαπητή αδελφή,
Η ισλαμική θρησκεία βασίζεται στην αποκάλυψη, γι’ αυτό και είναι θεϊκή και ουράνια θρησκεία. Διαθέτει την πλούσια ικανότητα να επιλύει και να κρίνει κάθε είδους ζήτημα που μπορεί να αντιμετωπίσει ο άνθρωπος. Είναι ικανή να επιλύει, μέχρι την ημέρα της κρίσης, καταστάσεις που μπορεί να προκύψουν σε εξελισσόμενες ανθρώπινες συνθήκες, σε διαφορετικές ιστορικές περιόδους και γεωγραφικές περιοχές, με την αλλαγή της τεχνολογίας και του εξοπλισμού, καταστάσεις που δεν υπήρχαν στις αρχικές πηγές. Διότι το Ισλάμ διαθέτει γενικές αρχές, που ονομάζονται “ουσούλ”, στις οποίες καταφεύγει για την επίλυση αυτών των προβλημάτων.
(μεθοδολογία)
Αυτή η μεθοδολογία, η οποία έχει τις ρίζες της στο Κοράνι και τη Σούννα, προσδίδει σε κάθε ζήτημα που προκύπτει, θεϊκό και ουράνιο χαρακτήρα. Ωστόσο, οι λύσεις που προτείνονται χωρίς αναφορά σε αυτές τις αρχές είναι γήινες και ανθρώπινες, όχι ουράνιες και θεϊκές.1
Η Πρώτη Θεμελιώδης Πηγή της Θρησκείας: Το Κοράνι
Στην κατανόηση και ερμηνεία του Ισλάμ, το οποίο ο Θεός έστειλε ως την τελευταία θρησκεία,
δύο βασικές πηγές
υπάρχουν:
Κοράνι
και
Περιτομή.
Το Κοράνι είναι ο οδηγός της ζωής μας. Όλα όσα αφορούν την υλική και πνευματική μας ζωή, παρουσιάζονται στο Κοράνι με τη μορφή αρχών, ουσιών και πυρήνων, κατανοητών από τους ειδικούς. Ο Θεός, σε αυτό το Βιβλίο,
“Δεν παρέλειψε τίποτα”
εκφράζει.
(Αλ-Αν’άμ, 6/38)
Αυτό είναι παρόμοιο με το πώς ένα σύνταγμα καθορίζει τις θεμελιώδεις αρχές σε ατομικά, κοινωνικά και διεθνή ζητήματα.
Αν και το Σύνταγμα είναι θεμελιώδες, εκδίδονται ξεχωριστά καταστατικά, κανονισμοί και νόμοι για κάθε νόμο. Παρομοίως, αν και οι θεμελιώδεις αρχές του Κορανίου είναι σαφείς, επιστήμες όπως η νομική, η θεολογία και η ερμηνεία δείχνουν τις επεξηγήσεις αυτών των αρχών.
Από την άλλη πλευρά, δεν είναι απαραίτητο όλα τα ζητήματα που ενδιαφέρουν τους ανθρώπους να αναφέρονται με την ίδια σαφήνεια. Διότι το Κοράνι είναι ένα βιβλίο που ρυθμίζει τη σχέση υπακοής μεταξύ του Θεού και του ανθρώπου. Ένα ζήτημα αναφέρεται εκεί ανάλογα με τη σημασία του και με το βαθμό που αφορά τη σχέση μεταξύ του Θεού και του ανθρώπου.
Πρωτογενής Ερμηνεία του Κορανίου: Σούννα
Η Σούννα είναι η οδός του Προφήτη Μωάμεθ (ειρήνη ας είναι επ’ αυτόν). Αποκαλύπτεται μέσα από τις παραδόσεις που μας έχουν φτάσει. Η ομιλία, η πράξη ή η κατάστασή του αποτελούν τη Σούννα.
Η προσφυγή στη Σούννα είναι εντολή του Κορανίου.
Υπάρχουν πολλά ιερά εδάφια που αναφέρονται στο θέμα. Σε αυτά τα εδάφια, η υπακοή στον Προφήτη θεωρείται ισοδύναμη με την υπακοή στον Θεό, και η εθελοντική υπακοή στις αποφάσεις του θεωρείται σημάδι πίστης.3 Διότι η αυθεντική Σούννα βασίζεται στην αποκάλυψη, σύμφωνα με την έκφραση του Κορανίου:
«Δεν μιλάει από δική του επιθυμία, η ομιλία του είναι αποκάλυψη που του έχει δοθεί.»
4. Μέρος της Σούννας ερμηνεύει το Κοράνι, ενώ άλλο μέρος θεσπίζει νέους κανόνες. Πράξεις λατρείας όπως η προσευχή και το προσκύνημα έχουν διευκρινιστεί με τη Σούννα. Χωρίς να λάβουμε υπόψη τη Σούννα, είναι αδύνατο να κατανοήσουμε ή να εφαρμόσουμε πολλούς θρησκευτικούς κανόνες. Όλοι οι μελετητές της Σούννας από τους Σαχάμπες μέχρι σήμερα…
«η κατάργηση της σουνέτ είναι αποτέλεσμα μιας κρυφής πρόθεσης να υπονομευθούν τα θεμέλια του Ισλάμ»
επισημαίνει ένα σημείο. Για παράδειγμα, για να μπορέσει κανείς να διαμορφώσει την ερμηνεία του Κορανίου όπως επιθυμεί, πρέπει να καταργήσει τη Σούννα, η οποία αποτελεί την πρώτη ερμηνεία του.
Σήμερα, το αντίστοιχο αυτού είναι,
«Ο αγνός Ισλαμισμός του Κορανίου, ο Κορανικός Μουσουλμανισμός»
ή
«Μεταφραστική δραστηριότητα»
έχει συμβεί. Οι τελικοί στόχοι αυτών των ρευμάτων, των οποίων τα λόγια φαίνονται να αντικατοπτρίζουν την αλήθεια,
Σαχάμπα, Ταμπιούν
και
ετβαουτταβιιν’
Σκοπός τους είναι να κλονίσουν την εμπιστοσύνη στους Σαλαφίτες, που αποτελούνται από τους συντρόφους του Προφήτη και τους διαδόχους τους, οι οποίοι θεωρούνται από την κοινότητα ως μεγάλη απόδειξη, και να μετατρέψουν το Ισλάμ σε μια κοσμική θρησκεία, υποβάλλοντας το Κοράνι, την πρωταρχική πηγή της θρησκείας, σε ανθρώπινες και εγκόσμιες ερμηνείες. Ωστόσο, σε ένα αδιαμφισβήτητο χαντίθ, οι σύντροφοι του Προφήτη (ειρήνη σε αυτόν) και οι διάδοχοί τους, που έζησαν μετά τον Προφήτη (ειρήνη σε αυτόν) και θεωρούνται από την κοινότητα ως μεγάλη απόδειξη…
«η ευλογημένη γενιά»
χαρακτηρίζονται ως τέτοιοι, και το Κοράνι επαινεί τους συντρόφους του Προφήτη.6
Άλλες αποδείξεις που ακολουθούν το Κοράνι και τη Σούννα, με σειρά σπουδαιότητας στην κατανόηση του Κορανίου και του Ισλάμ,
“πνευματικοί πόροι”
επίσης μελετήθηκαν. Αυτά είναι,
Συναίνεση και αναλογία
και
νομολογία
είναι.
Η Κοινή Γνώμη των Πιστών: Ιτζμά.
Μετά το Κοράνι και τη Σούννα, η ομοφωνία (ιτζμά) έρχεται ως απόδειξη (θρησκευτική απόδειξη) μετά τα κείμενα. Ως όρος της φικχ.
ομοφωνία,
Είναι η ομοφωνία των ισλαμικών νομικών μελετητών σε μια πρακτική υπόθεση, σε μια εποχή μετά τον Προφήτη Μωάμεθ (ειρήνη ας είναι μαζί του). Οι ισλαμικοί μελετητές συμφωνούν ότι η ομοφωνία αποτελεί αποδεικτικό στοιχείο.
Ο Προφήτης Μωάμεθ (ειρήνη σε αυτόν),
«Αυτό που οι μουσουλμάνοι θεωρούν καλό, είναι καλό και στα μάτια του Θεού».
και
«Η κοινότητα μου δεν θα ενωθεί στην πλάνη».
με τα χαντίθ του 8
«Και όποιος, αφού του φανερωθεί η ορθή οδός, αποστατήσει από τον Προφήτη και ακολουθήσει άλλη οδό εκτός από την οδό των πιστών, θα τον αφήσουμε να ακολουθήσει την οδό που επέλεξε και θα τον ρίξουμε στην κόλαση. Και πόσο κακός τόπος επιστροφής είναι αυτός!»
9
Ο στίχος αυτός έχει χρησιμοποιηθεί ως απόδειξη για τη νομιμότητα της ομοφωνίας (ιτζμά). Διότι σε αυτόν τον στίχο, η απόκλιση από το δρόμο των πιστών περιγράφεται ως «απομάκρυνση από το δρόμο του Προφήτη». Εφόσον η απόκλιση από το δρόμο των πιστών είναι απαγορευμένη, η ακολούθηση του δρόμου των πιστών καθίσταται υποχρεωτική.10
Στην κατανόηση και ερμηνεία του Ισλάμ, οι απόψεις των Σαχάμπα (συντρόφων του Προφήτη Μωάμεθ) έχουν προτεραιότητα. Οι Φακίχ (νομικοί) θεωρούν τις φετφά (νομικές γνώμες) των Σαχάμπα ως νομικά έγκυρες αποδείξεις, τρίτες σε σειρά μετά το Κοράνι και τη Σούννα. Υπάρχουν λογικά και παραδοσιακά επιχειρήματα γι’ αυτό. Ως παραδοσιακό επιχείρημα, το Κοράνι αναφέρει ότι ο Θεός ευαρεστήθηκε με τους Σαχάμπα.
«Ο Αλλάχ ευαρεστήθηκε με τους πρώτους μετανάστες και τους ανσάρ και με όσους τους ακολούθησαν με καλοσύνη· και αυτοί ευαρεστήθηκαν με Αυτόν.»
11
Σε αυτό το στίχο, ο Κύριός μας επαινεί όσους ακολουθούν τους συντρόφους του Προφήτη. Η πορεία τους αξίζει επαίνου. Η αποδοχή των απόψεών τους ως αποδεικτικών στοιχείων αποτελεί επίσης ένα είδος υπακοής σε αυτούς.
Οι Σαχάβες ήταν οι πιο κοντινοί άνθρωποι στον Προφήτη Μωάμεθ (ειρήνη σ’ αυτόν), στον οποίο αποκαλύφθηκε η θεία αποκάλυψη. Είναι αδύνατο να φτάσουμε στο επίπεδο ειλικρίνειας, αφοσίωσης και κατανόησης των σκοπών της θρησκείας που είχαν εκείνοι. Διότι είχαν δει τις συνθήκες και τις καταστάσεις κάτω από τις οποίες αποκαλύφθηκαν τα κείμενα. Υπάρχει επίσης η πιθανότητα τα λόγια των Σαχάβων να αποτελούν μια σουνά (παράδοση) του Προφήτη Μωάμεθ (ειρήνη σ’ αυτόν). Όταν εξηγούσαν τις διατάξεις που είχε εξηγήσει ο Προφήτης Μωάμεθ (ειρήνη σ’ αυτόν), δεν τις απέδιδαν σε εκείνον. Ακόμη και αν οι απόψεις τους βασίζονταν σε αναλογίες και ερμηνείες, είναι πιο άξιες να ακολουθηθούν. Διότι ο Αγγελιοφόρος του Θεού (ειρήνη σ’ αυτόν),
«Οι καλύτεροι από την κοινότητά μου είναι εκείνοι που έζησαν την εποχή που εγώ εστάλην.»
διέταξε.12
Συλλογισμός: Μια Διανοητική Μέθοδος
Μια νομική απόδειξη που χρησιμοποιείται για την εξήγηση των διατάξεων του Κορανίου και την ερμηνεία του Ισλάμ είναι επίσης η εξής:
“σύγκριση”
είναι. Ως νομικός όρος.
σύγκριση,
Είναι η εξήγηση της απόφασης σε ένα ζήτημα για το οποίο δεν υπάρχει ρητή αναφορά στο Κοράνι και τη Σούννα, με βάση την απόφαση σε ένα ζήτημα για το οποίο η απόφαση είναι γνωστή από το Κοράνι και τη Σούννα. Με άλλα λόγια,
σύγκριση,
την απόφαση για ένα ζήτημα για το οποίο δεν υπάρχει ρητή αναφορά, με κοινή συμφωνία μεταξύ τους
νόσος
(αιτία)
συνεπώς, πρόκειται για την υπαγωγή του ζητήματος, για το οποίο υπάρχει ρητή διάταξη, στην ισχύουσα νομοθεσία.
Σύμφωνα με αυτό, οι αποφάσεις που εκδίδονται από τον μουτζαχίντ με βάση την ιτζτιχάντ, θεμελιώνονται στο Κοράνι και τη Σούννα με τη μέθοδο της αναλογίας. Διότι οι θρησκευτικές αποφάσεις θεμελιώνονται είτε άμεσα είτε έμμεσα στο Κοράνι και τη Σούννα. Η αναλογία στο ισλαμικό δίκαιο είναι μια πραγματικότητα που η ανθρώπινη λογική αποδέχεται φυσικά. Στο Κοράνι, ο νόμος της ισότητας της λογικής εφαρμόζεται με τον καλύτερο τρόπο. Αναφέρεται ότι όμοια πράγματα υπόκεινται στην ίδια απόφαση, ενώ τα ανόμοια υπόκεινται σε διαφορετικές αποφάσεις.13 Δύο παραδείγματα αυτών είναι τα ακόλουθα εδάφια:
«Δεν περιπλανιούνται μήπως στη γη και δεν βλέπουν πώς κατέληξαν εκείνοι που προηγήθηκαν; Ο Αλλάχ τους κατέστρεψε. Και για τους άπιστους υπάρχει παρόμοια κατάληξη.»
«Ή μήπως εκείνοι που επιθυμούν το κακό, νομίζουν ότι θα τους εξισώσουμε με εκείνους που πιστεύουν και πράττουν καλά έργα, τόσο στη ζωή τους όσο και στο θάνατό τους; Πόσο κακή είναι η κρίση τους!»
14
Ο λόγος για τον οποίο ο Προφήτης Μωάμεθ (ειρήνη σε αυτόν) παντρεύτηκε τη Ζαϊνάμπ, η οποία είχε χωρίσει από τον Ζαΐντ μπιν Χαρίθα, τον υιοθετημένο γιο του, εξηγείται στο Κοράνι ως εξής:
«Και όταν ο Ζαΐδ έπαψε να έχει σχέση με τη γυναίκα του, εμείς την παντρέψαμε με σένα, για να μην υπάρχει δυσκολία στους πιστούς να παντρεύονται τις γυναίκες των υιοθετημένων γιων τους, όταν αυτοί πάψουν να έχουν σχέση με αυτές.»
15
Επιπλέον, ο Θεός εξήγησε τη σοφία της διανομής των λαφύρων στους φτωχούς, τους ορφανούς, τους συγγενείς του Προφήτη (ειρήνη σ’ αυτόν) και τους ταξιδιώτες, ως μέσο αποτροπής της συγκέντρωσης του πλούτου στα χέρια των πλουσίων. Ανέφερε επίσης ότι ορισμένα επιτρεπόμενα τρόφιμα απαγορεύτηκαν στους Ισραηλίτες λόγω των αδικιών τους, και ότι το αλκοόλ και ο τζόγος απαγορεύτηκαν στους πιστούς επειδή σπέρνουν σπόρους εχθρότητας μεταξύ τους.16
Η αναφορά των αιτιών των διατάξεων σε αυτά τα εδάφια, η αιτιολόγηση των κειμένων, δηλαδή η αναγκαιότητα της αναλογίας, αποδεικνύει την αναγκαιότητα της αναλογίας. Επομένως, σε παρόμοιες περιπτώσεις για τις οποίες δεν υπάρχει κείμενο, μπορούν να εξαχθούν ορισμένες αποφάσεις με αναλογία σε αυτά τα κείμενα. Οι νομικοί, παραθέτοντας παραδείγματα από τη ζωή του Προφήτη (ειρήνη σ’ αυτόν), έχουν εξηγήσει εκτενώς ότι η αναλογία αποτελεί νόμιμη απόδειξη.
Η αναλογία, η οποία θεωρείται θεμιτός και λογικός τρόπος για την εξαγωγή ενός νομικού κανόνα, έχει ορισμένες εξαιρέσεις. Η πρώτη από αυτές είναι οι τελετουργικοί κανόνες. Για παράδειγμα, το ότι η βραδινή προσευχή αποτελείται από τρεις ρακ’άτ, η μορφή και ο αριθμός των τελετουργιών του Χατζ κ.λπ.
Μια Παρεξηγημένη Έννοια: Ιτζτιχάντ
Στην πραγματικότητα
νομολογία
Στην ιεραρχία, προηγείται της ομοφωνίας (icma’) και της αναλογίας (kıyas). Η έννοια του ιεραρχικού δικαίου, η οποία συχνά έρχεται στο προσκήνιο, έχει συγχέεται με τη μεταρρύθμιση.
Μεταρρύθμιση
Η αποκατάσταση και η τακτοποίηση του κατεστραμμένου πρωτοτύπου και του παραποιημένου αντιγράφου είναι το ζητούμενο. Το Ισλάμ δεν αντιμετωπίζει τέτοιο πρόβλημα. Διαθέτουμε τις πρωτότυπες πηγές. Το πρόβλημα έγκειται στην κατανόηση αυτών των πηγών και στην εφαρμογή τους στη ζωή, λαμβάνοντας υπόψη τις αλλαγές του χρόνου.
Η σύνδεση της ερμηνείας (ιτζτιχάντ) με τη μεταρρύθμιση αποτελεί μια διαφορετική σύγκριση. Είναι σαν να συνδυάζεις αντιθέσεις σε μια φανταστική εικόνα. Δυστυχώς, όσοι δεν γνωρίζουν την οργάνωση και τα τμήματα των ισλαμικών επιστημών, λόγω της άγνοιάς τους, θεωρούν ορισμένες ερμηνείες, φετφάδες και ιτζτιχάντ που αφορούν θέματα άσχετα με την ουσία της θρησκείας…
«μεταρρύθμιση στη θρησκεία»
Αυτό μπορεί να παρουσιαστεί ως εξής. Ειδικά η απόδοση ενός τέτοιου ρόλου στην Ιτζτιχάντ σημαίνει άγνοια των αρχών της Φικχ, της επιστήμης που διαμορφώθηκε για την κατανόηση και την εφαρμογή στην πράξη των επιμέρους διατάξεων του Ισλάμ που αφορούν την πρακτική και νομική πλευρά του.
Οι διατάξεις της Σαρία που αφορούν τις θρησκευτικές τελετουργίες και τις συναλλαγές είναι περιορισμένες, ενώ τα γεγονότα και τα περιστατικά είναι απεριόριστα. Επομένως, η αναγκαιότητα της ιτζτιχάντ (εξαγωγής νομικών αποφάσεων) και της αναλογίας για την εφαρμογή των περιορισμένων αρχών και διατάξεων σε απεριόριστα περιστατικά είναι αναμφισβήτητη αλήθεια. Συνεπώς, η ιτζτιχάντ είναι υποχρεωτική (φαρζ-ι κιφάγιε). Μόνο με την ιτζτιχάντ μπορεί να εκφραστεί άποψη σε ένα επιστημονικό ή θρησκευτικό θέμα για το οποίο δεν υπάρχει διάταξη. Ωστόσο, η ιτζτιχάντ ακολουθεί ορισμένες αρχές. Πρώτον, …
Δεν μπορεί να υπάρξει ερμηνεία σε ένα θέμα για το οποίο υπάρχει ρητή αναφορά στο Κοράνι.
Σε θέματα που αφορούν τις «αναγκαιότητες της θρησκείας», όπως η προσευχή, η ελεημοσύνη και το προσκύνημα, δεν επιτρέπεται η ερμηνεία. Αυτό το θέμα αναφέρεται στο άρθρο 14 του Mecelle,
«Σε θέματα που ρητά αναφέρονται στο Κοράνι, δεν υπάρχει περιθώριο για ερμηνεία.»
όπως έχει διατυπωθεί. Επομένως, η ερμηνεία (ιτζτιχάντ) είναι δυνατή μόνο σε θρησκευτικά ζητήματα για τα οποία δεν υπάρχει σαφής και οριστική διάταξη.
Σημεία Ένστασης Σχετικά με τη Νομολογία
Δηλώσαμε ότι η Ιτζτιχάντ αποτελεί θρησκευτική απόδειξη. Ωστόσο, σήμερα παρατηρείται μεγάλη αμέλεια σε θέματα που αφορούν την αναγκαία γνώση της θρησκείας. Για παράδειγμα, πολλοί νέοι μας έχουν αμφιβολίες και ερωτήματα σχετικά με την πίστη στον Θεό. Στα πανεπιστήμια, τα οποία θεωρούμε κέντρα γνώσης, το ποσοστό των ατόμων που αμφιβάλλουν για την πίστη στον Θεό δεν είναι αμελητέο.
(Σε δημοσκόπηση που δημοσιεύθηκε στον τύπο, αναφέρθηκε ότι ήταν γύρω στο σαράντα τοις εκατό.)
Τα ζητήματα που αφορούν την ερμηνεία του νόμου είναι αμφιλεγόμενα και δεν σχετίζονται με την ουσία της θρησκείας. Το ενενήντα τοις εκατό της Σαρία αποτελείται από ζητήματα που γίνονται αποδεκτά από όλους και είναι απαραίτητα για τη θρησκεία.
(Θεμελιώδεις θρησκευτικές αρχές, θρησκευτικές αναγκαιότητες)
—Κατά την έκφραση του Σαΐντ Νουρσί— αυτά είναι σαν διαμαντένιοι πυλώνες. Οι αμφιλεγόμενες, δευτερεύουσες ερμηνείες που αφορούν την ερμηνεία του Ισλάμ (Ιτζτιχάντ) είναι περίπου στο δέκα τοις εκατό.
«Ενενήντα στήλες διαμαντιών δεν μπορούν να χωρέσουν στην τσέπη του ιδιοκτήτη δεκαέξι χρυσών νομισμάτων. Δεν μπορεί να τις υποτάξει. Το ορυχείο των διαμαντιών είναι το Κοράνι και τα Χαντίθ.»
22 Αυτό σημαίνει ότι δεν πρέπει να παραμελούμε ενενήντα διαμάντια για χάρη ενός χρυσού. Οι άνθρωποι έχουν ανάγκη να μάθουν τα θεμελιώδη στοιχεία της θρησκείας περισσότερο από ό,τι να ασχολούνται με θεωρητικά και αμφιλεγόμενα ζητήματα. Διότι, επειδή οι περισσότεροι δεν κατανοούν πλήρως τις λεπτομέρειες των διαφωνιών, όταν σκέφτονται διαφορετικά και αντιφατικά θέματα, η άγνοιά τους καταστρέφει την αντίληψή τους για την ιερότητα και το μεγαλείο της θρησκείας. Επομένως, τα θέματα στα οποία πρέπει να δοθεί έμφαση είναι τα θεμελιώδη στοιχεία της θρησκείας.
Παρόλα αυτά, οι συζητήσεις περί ιερονομικών ζητημάτων, που αφορούν δευτερεύοντα θέματα της θρησκείας, συχνά παραμερίζουν τα ουσιώδη και αναγκαία στοιχεία που πρέπει να γίνονται κατανοητά και να διδάσκονται. Επιπλέον, ορισμένοι από αυτούς που επιδίδονται σε τέτοιες συζητήσεις περί ιερονομικών ζητημάτων δεν προέρχονται από το εσωτερικό της θρησκείας, αλλά είναι άτομα που τολμούν να εκφράζουν απόψεις περί θρησκείας από έξω. Ως εκ τούτου, οι προτάσεις για αλλαγή ορισμένων θρησκευτικών εθίμων δεν αποτελούν ιερονομικές ερμηνείες, αλλά προδοσίες. Παραδείγματα τέτοιων προτάσεων είναι η ανάγνωση της μετάφρασης του Κορανίου κατά τη διάρκεια της προσευχής, η αντικατάσταση του αραβικού κειμένου της προσευχής με μεταφρασμένες λέξεις και οι προτάσεις για κατάργηση της μαντίλας.
Ο Μπεντιουζζαμάν Σαΐντ Νουρσί, αντιλαμβανόμενος ότι η ιτζτιχάντ, η οποία, λόγω της επιστημονικής της φύσης, θα έπρεπε να είναι ένας ζωντανός και ενεργός θεσμός ως πηγή ισλαμικής γνώσης, είχε εκτραπεί από ορισμένους κακόβουλους ανθρώπους σε ένα μέσο για να διαβρώσει τον πυρήνα του Ισλάμ, είπε σχετικά:
“να βάζεις στη θέση του όποιον δεν ξέρει τα όριά του”
σε ένα έργο που έγραψε για τον/την,
«η πόρτα της ιτζτιχάντ είναι ανοιχτή, αλλά υπάρχουν ορισμένα εμπόδια για να εισέλθει κανείς σε αυτήν την εποχή»
λέει. Ας προσπαθήσουμε να συνοψίσουμε μερικά από αυτά ως προς το νόημα:
1.
Ο Ισλαμισμός είναι σαν ένα μεγάλο παλάτι. Πολλές κακές πράξεις που δεν γίνονται αποδεκτές από το Κοράνι έχουν εξαπλωθεί γρήγορα ανάμεσα στους μουσουλμάνους στην εποχή μας. Κατά τη διάρκεια της επίθεσης των αμαρτημάτων (κάθε είδους έθιμα, τρόποι ζωής και ιδέες που αντιτίθενται στον Ισλαμισμό), που μοιάζει με μια σφοδρή καταιγίδα, δεν πρέπει να ανοίγουμε τις πόρτες, αλλά να κλείνουμε σφιχτά ακόμα και τα παράθυρα. Γιατί οι καταστροφείς παραμονεύουν!
2.
Ενώ τα κύρια ζητήματα της θρησκείας παραμελούνται, η ενασχόληση με λεπτομέρειες που ικανοποιούν τις εγκόσμιες επιθυμίες, η διατύπωση νέων ερμηνειών σε ορισμένα ζητήματα και η εισαγωγή νέων καινοτομιών αποτελεί προδοσία του Ισλάμ. Διότι η απόδειξη και το επιχείρημα όσων επιδιώκουν να αλλάξουν τα ισλαμικά σύμβολα –όπως συμβαίνει με κάθε κακό– είναι η τυφλή μίμηση της Ευρώπης. Δεν μπορείς να φτάσεις στην αλήθεια με λάθος μέθοδο. Οι ερμηνείες και οι ευκολίες που επιδιώκουν τέτοιοι άνθρωποι, οι οποίοι δεν εφαρμόζουν ούτε καν τις απαραίτητες διατάξεις του Ισλάμ, αποτελούν αδιαφορία για τη θρησκεία. Και οι αδιάφοροι δεν καλοπιούνται με άδειες, αλλά προειδοποιούνται με αυστηρότητα και σθεναρότητα!
Εδώ, υπάρχει και μια κατάσταση που μπορεί να γίνει αντιληπτή μόνο με θρησκευτική διορατικότητα,
“πρόθυμος για ερμηνεία”
Αυτό αφορά την πίστη των ανθρώπων. Άραγε, αυτοί οι άνθρωποι που επιδίδονται σε ιεροπραξίες, εκπληρώνουν πιστά τις απαραίτητες εντολές της θρησκείας; Κινούνται με απόλυτη ευσέβεια, ή μήπως προτιμούν την επίγεια ζωή από την μεταθανάτια, προσπαθώντας να διευρύνουν τις άδειες; Εάν η απάντηση σχετικά με την ευσέβεια, την πνευματική εξέλιξη, την προτίμηση της μεταθανάτιας ζωής και την εγγύτητα με την ευαρέσκεια του Θεού αυτών των ατόμων δεν είναι θετική, τότε αυτή η ιεροπραξία είναι σαν να προσπαθεί κάποιος ξένος να ανοίξει ρήγμα στα τείχη της θρησκείας. Ο Μπεντιουζζάμ συγκρίνει το έργο αυτού του ατόμου με το έργο κάποιου που προσπαθεί να αναπτύξει τον κορμό ενός δέντρου με εξωτερικές πιέσεις, αντί με εσωτερική δύναμη. Ναι, κάθε σώμα έχει την τάση να αναπτύσσεται. Αλλά αυτή η τάση είναι ωφέλιμη αν προέρχεται από μέσα. Αν προέρχεται από έξω, οδηγεί στην καταστροφή του ζωντανού οργανισμού.23
3.
Σήμερα, το επιθυμητό αγαθό για τους περισσότερους είναι η εξασφάλιση της πολιτικής και της κοσμικής ζωής. Στην εποχή των μεγάλων ιεροδιδασκάλων, των ταμπιίν και των σάχαμπα, όμως, ο στόχος όλων των ανθρώπων, όπως και των ανθρώπων της γνώσης, ήταν…
«Τις εντολές και τις απαγορεύσεις του Δημιουργού της γης και των ουρανών»
Η μάθηση γινόταν μέσα από τον λόγο. Επειδή οι συζητήσεις της κοινωνίας διεξάγονταν με αυτόν τον τρόπο, όσοι είχαν ικανότητα στην ερμηνεία των θρησκευτικών κειμένων ωφελούνταν πολύ από το περιβάλλον. Σήμερα, όμως, η πνευματική πίεση του δυτικού πολιτισμού, η επικράτηση του υλισμού και η δυσκολία της κοινωνικής ζωής έχουν διασκορπίσει τις προσπάθειες των ανθρώπων, όπως και τις ιδέες και τις καρδιές τους. Αυτός που απομνημόνευε το Κοράνι στα τέσσερα χρόνια του…
Σουφιάν ιμπν Ουέιν
Ενώ κάποτε ένας δέκα χρονών μπορούσε να εκδίδει φετφά, σήμερα ένας φοιτητής χρειάζεται εκατό χρόνια σπουδών για να φτάσει στο ίδιο σημείο. Διότι στις μέρες μας, τα μυαλά έχουν βυθιστεί στη φιλοσοφία, οι νου έχουν απορροφηθεί στην πολιτική, οι καρδιές έχουν αποχαυνωθεί από την κοσμική ζωή και έχουν απομακρυνθεί από την ιερή παράδοση (ιτζτιχάντ). Ο αναφερόμενος ψυχοκοινωνικός παράγοντας έχει τεράστια σημασία. Σήμερα, ένας λόγιος συγκρίνει τον εαυτό του με εκείνους που έζησαν κοντά στην εποχή του Προφήτη (τους προγενέστερους λογίους),
«Κι εγώ είμαι ευφυής· μπορώ να εκφέρω και εγώ νομική γνώμη, όπως εκείνοι.»
Δεν μπορεί.24 Για τους μελετητές που επιδιώκουν να διατυπώσουν ανεξάρτητες νομικές απόψεις, είναι εξαιρετικά δύσκολο να αποφύγουν αυτούς τους κινδύνους. Ειδικά, είναι σαφές ότι οι «νομικές απόψεις» που στοχεύουν στην αύξηση της απόλαυσης των υλικών αγαθών και στην ενίσχυση των πολιτικών ρευμάτων δεν έχουν θρησκευτικό χαρακτήρα, αλλά κοσμικό και ανθρώπινο.
Σε ένα άλλο έργο του, ο Μπεντιουζζάμάν δηλώνει ότι η ερμηνεία που κάνει ένα άτομο δεσμεύει μόνο το ίδιο και δεν μπορεί να την παρουσιάσει ως θρησκευτική απόδειξη για τους άλλους. Για να καλυφθεί αυτή η ανάγκη, λέει ότι πρέπει να υπάρχει μια επιτροπή από ερευνητές-επιστήμονες που εργάζονται με απόλυτη ελευθερία σκέψης για να ρυθμίζουν και να εφαρμόζουν τις θρησκευτικές εντολές και να εξαλείφουν την πνευματική αναρχία. Τα μέλη αυτής της επιτροπής πρέπει να έχουν κερδίσει την εμπιστοσύνη της κοινότητας και της πλειοψηφίας των επιστημόνων. Η απόφαση που θα προκύψει από αυτή την επιτροπή, αποκτώντας την ισχύ της ομοφωνίας, μπορεί να γίνει ένα θρησκευτικό δόγμα (αρχή) και να κοινοποιηθεί σε όλους.25
Υποσημειώσεις:
1. Canan, İbrahim, Έρευνα 2 – Κοράνι και Σούννα. σ. 155-156, Κωνσταντινούπολη 1987; Canan, Σύντομη Περιγραφή των Έξι Βιβλίων 2/74 κ.ε., Άγκυρα, 1988.
2. Κιλίτς, Γιουσούφ, Οι Αιτίες που Προετοίμασαν την Εμφάνιση των Ισλαμικών Νομικών Σχολών, σ. 9, 10, 12, Κωνσταντινούπολη 1997.
3. Νίσα; 59, 64, 65, 80.
4. Νετζμ; 3, 4.
5. Έρευνα-2, Canan, ό.π. σ. 188.
6. Κάναν, ηλικία. σελ. 197; για το στίχο βλ. Αλ-Τάουμπα; 100.
7. Νουρσί, Μπεντιουζζαμάν Σαΐντ, Λεμ’αλάρ, (11. Λεμ’α) Κλτ. 1/612.
8. Αχμάντ μπιν Χανμπάλ, Μουσνέδ, 1/379; Ιμπν Ματζέ, Σουνέν, Φιτέν: 8.
9. Νίσα, 115.
10. Αμπού Ζαχρά, Μουχάμμαντ, Μεθοδολογία του Ισλαμικού Δικαίου (Φικχ Ουσούλ), μετάφρ. Αμπντούλκαδρ Σενέρ. Άγκυρα 1981, σ. 171-174.
11. Μετάνοια; 100.
12. Μουσλίμ, Σαχίχ, Φεντα’ιλ ας-Σαχάμπε: 213, 215; Αμπού Νταβούντ, Σουνέν, Σούννα: 9.
13. Αμπού Ζαχρά, ό.π., σελ. 190-191.
14. Μωάμεθ (Κιτάλ), 10; Κασίγια, 21,
15. Αλ-Αχζάμπ; 37.
16. Για τους στίχους, βλ. Αλ-Χασρ 7; Αλ-Νίσα 160; Αλ-Μα’ίντα 91.
17. Σούρα αλ-Μπακάρα; 185; Για το χαντίθ βλ. Αχμάντ ιμπν Χανμπάλ, Μουσνέδ, τόμ. 5, σελ. 32.
18. Αχμάντ ιμπν Χανμπάλ, Μουσνέδ, τόμ. 1, σελ. 379; Στίχος, Χατζ; 78.
19. Εν’άμ; 108.
20. Καραμάν, Χαϊρεντίν, Ζητήματα της Εποχής υπό το Φως του Ισλάμ-1, σελ. 171-176, Κωνσταντινούπολη 1982.
21. Αμπού Ζαχρά, ό.π., σ. 325-332; Κιλίτς, Γιουσούφ, ό.π., σ. 175 κ.ε.
22. Νουρσί, Μπεντιουζζαμάν Σαΐντ, Λεμεάτ, Τόμ. 1/322; Σουνουχάτ, Τόμ. 2/2047.
23. Νουρσί, Αλήθεια, Πυρήνες, Τόμ. 1/574; Λόγοι, 27ος Λόγος.
24. Νουρσί, Λόγοι, 27ος Λόγος.
25. Νουρσί, Επιστολές του Εμιρδάγ, Τόμ. 2/1847.
(Βεϋσέλ Κασάρ)
Με χαιρετισμούς και ευχές…
Ισλάμ μέσα από ερωτήσεις
