Αγαπητέ αδελφέ/αγαπητή αδελφή,
Ο Θεός ο ίδιος έχει ορίσει στο Βιβλίο Του σε ποιους πρέπει να δίνεται η ζακάτ:
«Οι ελεημοσύνες (η ζακάτ, η υποχρεωτική ελεημοσύνη που δίνεται στους φτωχούς και τους απόρους) είναι υποχρεωτική εντολή από τον Θεό, για τους φτωχούς, τους απόρους, τους υπαλλήλους (που είναι επιφορτισμένοι με τη συλλογή της ζακάτ), εκείνους των οποίων οι καρδιές πρέπει να κερδηθούν (προς το Ισλάμ), τους σκλάβους, τους αιχμαλώτους, τους χρεωμένους, εκείνους που αγωνίζονται στο δρόμο του Θεού και τους ταξιδιώτες. Ο Θεός είναι Παντογνώστης και Σοφός.»
[Αλ-Τάουμπα, 9/60]
Το σημαντικό είναι να καλυφθούν οι ανάγκες αυτών των οκτώ κατηγοριών. Φυσικά, σε μια χώρα δεν είναι δυνατόν να βρεθούν ταυτόχρονα και οι οκτώ κατηγορίες. Από αυτή την άποψη, το Ισλάμ δεν διατάσσει την υποχρεωτική διανομή της ζακάτ σε αυτές τις οκτώ κατηγορίες, αλλά συνιστά να δίνεται σε όσους έχουν ανάγκη, εφόσον εντοπιστούν. Αυτοί που έχουν ανάγκη μπορεί να ανήκουν και σε μία μόνο κατηγορία. [1]
Η καταβολή της ζακάτ σε ένα μόνο άτομο από μια τάξη θεωρείται επίσης έγκυρη.
Διότι η υποχρέωση έχει εκπληρωθεί. [2] Ωστόσο, αν σε μια χώρα υπάρχουν μερικές από τις οκτώ κατηγορίες που αναφέρονται, είναι προτιμότερο να τις φροντίζουμε όλες. Αν όμως το ποσό της ζακάτ είναι μικρότερο από το καθορισμένο όριο, είναι προτιμότερο να δοθεί σε ένα άτομο. Διότι ο σκοπός της ζακάτ είναι, κατά κάποιο τρόπο, να καλύψει τις ανάγκες του φτωχού. Αν το ποσό της ζακάτ είναι αρκετό για να καλύψει τις ανάγκες ενός φτωχού, τότε θεωρείται προτιμότερο να δοθεί σε ένα άτομο. [3]
Ζακάτ που φτάνει το ποσό του νισάμπ.
Ενώ το να δίνει κανείς μόνο σε έναν φτωχό είναι απευκταίο.
Αλλά αυτό ισχύει αν δοθεί.[4] Ωστόσο, αν κάποιος που έχει ανάγκη από ζακάτ είναι χρεωμένος, και το ποσό του χρέους υπερβαίνει το ποσό του νισάμπ κατά πολλές φορές, τότε δεν υπάρχει καμία αντίρρηση να τον απαλλάξουμε από το χρέος του και να του δώσουμε ζακάτ σε ποσότητα που να καλύπτει ορισμένες ανάγκες του.
Η ζακάτ που δίνεται σε μια φτωχή οικογένεια με πολλούς ανθρώπους μπορεί να υπερβαίνει κατά πολύ το όριο του νισάμπ. Εάν η ζακάτ που δίνεται μοιραστεί μεταξύ των μελών της οικογένειας και το μερίδιο που αναλογεί σε καθένα είναι μικρότερο από το όριο του νισάμπ, τότε δεν υπάρχει πρόβλημα.[5]
Υποσημειώσεις:
1. Ελ-Χιντάγιε – Μεργκινάνι – Φετάβα-γι Χιντίγιε – Ιμπν Αμπιντίν.
2. Φετχούλ-Καντίρ, Κεμάλ Ιμπν Χουμάμ.
3. Εζ-Ζαχίντι, Φετάβαι Χιντίγιε.
4. Ελ-Χιντάγιε, Μεργκινάνι.
5. Φετάβα-ι Καντιχάν, Φετάβα-ι Χιντίγιε.
(Τζελάλ Γιλντιρίμ, Ισλαμική Νομολογία με τις Πηγές της, Εκδοτικός Οίκος Ουσάλ: ΙΙ/169-170)
Με χαιρετισμούς και ευχές…
Ισλάμ μέσα από ερωτήσεις