یک دختر بالغ در حضور برادرش چگونه باید لباس بپوشد؟ حجاب بین خواهر و برادر چگونه باید باشد؟

جزئیات سوال

1) آیا یک دختر بالغ می‌تواند در حضور برادرش لباسش را درآورد و با لباس شنا به دریا برود؟ 2) آیا یک دختر بالغ می‌تواند با برادرش در یک تخت بخوابد و در حضور برادرش با لباس زیر در یک محیط باشد؟ آیا ادعای این که این موارد با اسلام مطابقت دارد و حرام نیست، درست است؟

پاسخ

برادر/خواهر گرامی ما،


مناطق شرمگاهی زن از نظر مردان محرم


– عورت زن نسبت به مردانی که محرم او هستند،

مانند عورت مرد نسبت به مرد دیگر است. اما زن نمی‌تواند شکم، پشت و به قولی سینه‌های خود را به مرد محرم خود نشان دهد.

(ابن همام، فتح القدیر، جلد هفتم/صفحه 105)


مردانی که محرم زن هستند،

همانطور که در آیه سی و یکم سوره نور آمده است: شوهر (هیچ جای بدن زن نسبت به شوهرش عورت نیست)، پدر، پدربزرگ، پدر و پدربزرگ شوهر، پسران، پسران شوهر، برادران، برادرزادگان و خواهرزادگان (یعنی خواهرزاده ها و برادرزاده ها)، زنان خود، کنیزان، مردانی که به طور مکرر به خانه رفت و آمد دارند و تمایل جنسی ندارند و کودکانی که هنوز به بلوغ جنسی نرسیده اند. عموها و دایی ها نیز در مقام پدر هستند.

برادر شوهر، یعنی برادران همسر، و همچنین دایی و عموی شوهر، محرم محسوب نمی شوند.



این هم زن.

این زنان محرمانه می توانند در حضور مردان محرم خود با بازوهایشان تا شانه ها، سر، گردن و پاهایشان تا زانو به پایین باز باشند.

اما این زمانی است که احساسات بد وجود ندارد. همچنین

“می‌تواند متوقف شود”

یعنی،

“باید متوقف شود”

به این معنی نیست. بهتر است که او در کنار آنها و حتی به تنهایی هم بیشتر به حجابش توجه کند.

در آیه فوق‌الذکر، تصریح شده است که زن مجاز است زینت‌های خود، یعنی زیورآلات و جواهراتش، و به تبع آن محل قرارگیری آن‌ها را به محارم خود نشان دهد. علما و فقهای اسلام نیز معتقدند که محل زینت زن شامل سر، صورت، قسمت بالای سینه، گردن، گوش، دست، بازو، پا و ساق پا است. زیرا تاج و سربند بر سر، گردنبند بر گردن و سینه، گوشواره بر گوش، بازوبند بر بازو، دستبند بر دست، انگشتر و حنا بر دست، خلخال بر ساق پا و حنا بر پا قرار می‌گیرد و به همین دلیل، این‌ها محل‌هایی هستند که زن می‌تواند به محارم خود نشان دهد.

از آنجا که سینه ها، پشت و شکم محل زینت نیستند، زن نباید آن قسمت ها را به مردان غیر از شوهرش نشان دهد.


– دختری که بیکینی پوشیده بود

او نه تنها در حضور برادرش، بلکه در حضور دیگران هم نمی‌تواند با این حالت به دریا برود. زیرا عورت زن تمام بدن اوست به جز دست، صورت و پا.





بچه ها از چه سنی باید در تخت های جداگانه بخوابند؟

اصل این موضوع را فرمایشات پیامبر اکرم (ص) مشخص می کند. در بعضی از احادیث، جداسازی بستر خواهران و برادران (دختر/پسر) در سن هفت سالگی و در بعضی دیگر در سن ده سالگی امر شده است.

ابو رافع (رضی الله عنه) روایت می‌کند که پس از رحلت پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)، در صفحه‌ای که بر قبضه شمشیر ایشان بود، بعد از بسم الله، این حدیث خوانده شد:

بستر پسران و دختران هفت ساله را از هم جدا کنید، یعنی بستر خواهر و برادر را از هم جدا کنید.” 1

در مستدرک نیز حدیث شریفی با همین مضمون روایت شده است:

«وقتی فرزندانتان به سن هفت سالگی رسیدند، بسترشان را جدا کنید.»2

در حدیثی که در دارقطنی آمده است، این حد سنی به شکل متفاوتی بیان شده است:

«وقتی فرزندانتان به ده سالگی رسیدند، بسترشان را جدا کنید.»3

علی القاری،

“بچه در هفت سالگی از بستر جدا می شود.”

هنگام صدور حکم، توضیحات زیر را نیز ارائه می کند:

«یعنی از بستر مادر، خواهر و دیگران جدا می‌شود. زیرا این سن، سن تمییز و تشخیص کودک از زن و دیگران است.»

امام نووی در تفسیر این احادیث، احکام زیر را بیان می کند:


«هنگامی که دختر و پسر به سن ده سالگی رسیدند، واجب است که بسترشان از بستر مادر، پدر، خواهر و برادر جدا شود. هرگز جایز نیست که مرد با مرد و زن با زن در یک بستر بخوابند؛ حتی اگر هر کدام در یک طرف بستر باشند…»

۴

مربیان امروزی در این مورد کمی سختگیرتر عمل کرده و سن جدا کردن بستر کودکان را تا یک سالگی کاهش می دهند. اما اندازه ختنه هرگز اشتباه نمی شود و دقیق ترین است.


بر این اساس، لازم است که پسران و دخترانی که به سن ده سالگی رسیده اند، از هم جدا شده و در تخت های جداگانه بخوابند.

نه تنها دختران باید از پسران جدا شوند، بلکه دختران از دختران و پسران از پسران نیز باید جدا شوند و تختخواب هایشان جدا باشد. در این امر حکمت ها و فواید بی شماری نهفته است.


یک بچه ده ساله نباید با مادربزرگش بخوابد.


– و اما در مورد جدا کردن اتاق خواهر و برادرها:

بسته به شرایط، این امر ممکن است. خوابیدن دختربچه‌ها در یک اتاق با برادرانشان بعد از ده سالگی، به دلیل برخی معذورات، جایز نیست؛ اما همانطور که در سؤال آمده، اگر دختربچه‌ها زیر هفت سال باشند، اشکالی در هم‌اتاقی بودنشان وجود ندارد.



پانویس‌ها:


1. جَمْعُ الْفَوائِد، ۱/۱۳۹.

2 المستدرک، ۱/۲۰۱.

3 سنن الدارقطني، 1/230.

4 فتاوى النووي، ص 215؛ ابراهیم جانان، تربیت در سنت پیامبر، ص 309.


(ر.ک. محمد پاکسو، فتواهای ویژه خانواده)


با سلام و دعا…

اسلام در پرتو پرسش‌ها

آخرین سوالات

سوال روز