– آیا قضا لازم است یا کفاره؟
برادر/خواهر گرامی ما،
به کسانی که روزه گرفتن برایشان به دلیل ترس از تشدید یا طولانی شدن بیماری‌شان دشوار است، و همچنین به کسانی که به دلیل بیماری روزه گرفتن برایشان سخت است، اجازه داده شده است که در ماه رمضان روزه نگیرند و پس از بهبودی آن را قضا کنند.
اساساً، کار کردن یا به کار گماردن انسان در مشاغل سخت و طاقت‌فرسا که مانع از انجام عبادات به صورت معمول شود، درست نیست. قرار دادن انسان در دو راهی تأمین معاش و انجام عبادات به صورت سالم، از نظر حقوق بشر به هیچ وجه قابل قبول نیست. در چنین وضعیتی، اگر جامعه نتواند فرصت‌های شغلی بهتری را برای او فراهم کند و در صورت ترک کار، با احتمال قوی با سختی معیشت روبرو شود، می‌تواند روزه نگیرد. همچنین، کسی که به طور موقت در یک کار سنگین مشغول است و نگران است که روزه گرفتن به سلامتی‌اش آسیب برساند، می‌تواند روزه نگیرد. این افراد در صورت امکان، قضای روزه را به جا می‌آورند، وگرنه به جای روزه، فدیه می‌دهند.
در قرآن، عذرهایی که روزه نگرفتن را مجاز می شمارند، عبارتند از:
با این حال، از آنجا که عبادت روزه در نهایت یک رابطه تعهد بین بنده و خدا است، شایسته است که مکلفان با توجه به عذرهای ذکر شده در بالا، از ابتکار عمل شخصی خود استفاده کنند، روزه را ترک نکنند مگر اینکه عذرشان برایشان قانع کننده نباشد، و هنگامی که کاملاً مطمئن شدند که عذر موجه و معتبری دارند، از آن رخصت استفاده کنند.
مثلاً، اگر گرسنگی و تشنگی به حدّی برسد که بیم مرگ یا اختلال عقلی برود، در آن صورت افطار کردن جایز است. و بعد از رمضان، در فرصت مناسب، قضای آن روز را به جا آوردن واجب است.
هر کس که در روزهای گرمی مثل این مجبور به کار کردن باشد و نگران سلامتی یا تعادل روانی خود باشد، می تواند روزه خود را افطار کند.
در مقابل، کسانی که در وظایف بسیار طاقت‌فرسا و فرسوده‌کننده مشغول هستند و در فصل گرما روزه می‌گیرند، و نگران از دست دادن جان یا دچار شدن به عدم تعادل روانی و ذهنی هستند، نیز می‌توانند روزه خود را افطار کنند.
بنابراین، کسی که به دلیل بیماری روزه خود را افطار کرده است، باید روزه ای را که افطار کرده است، در روزی غیر از ماه رمضان، به ازای هر روز، یک روز قضا کند.
برای اطلاعات بیشتر کلیک کنید:
با سلام و دعا…
اسلام در پرتو پرسش‌ها
