برادر/خواهر گرامی ما،
«از تو می‌خواهند که عذابی زودرس بر آنان نازل کنی. خدا هرگز از وعده‌اش تخلف نخواهد کرد. یک روز نزد پروردگارت، به اندازه هزار سال از سال‌هایی است که شما می‌شمارید.»
(حج، 22/47)
ای محمد، کافران و مشرکان قوم تو، از تو می‌خواهند که عذابی را که به سبب کفرشان به آنان وعده داده‌ای، هرچه زودتر نازل کنی و آن را در دنیا ببینند. بدانند که خدا هرگز از وعده‌اش برنمی‌گردد. همانطور که در دنیا عذابی را که به آنان وعده داده شده است خواهند دید، در آخرت نیز به عذابی که سزاوار آنند، حتماً گرفتار خواهند شد.
در آیه شریفه آمده است:
«یک روز نزد پروردگارتان، همچون هزار سال از سالهای شماست.»
چنین فرموده شده است. در مورد اینکه امروز در نزد خدا چه روزی است، تفاسیر مختلفی ارائه شده است.
بر اساس روایتی از عبدالله بن عباس، منظور از این روز، یکی از شش روزی است که خداوند متعال در آن آسمان‌ها و زمین را آفرید. بر اساس روایتی دیگر از عبدالله بن عباس و مجاهد، منظور از این روز، یکی از روزهای آخرت است.
در ابتدای آیه، خداوند متعال پس از آنکه بیان فرمود کافران عذاب موعود را به تعجیل می‌طلبند و خداوند از عذاب موعود خود بازنمی‌گردد، ذکر فرمودن اینکه یک روز نزد خداوند به منزله هزار روز است، به این صورت قابل تبیین است:
کافران از خدا خواستند که عذاب را زودتر نازل کند، و خداوند متعال فرمود که این عذاب به تأخیر نیفتاده است. زیرا یک روز نزد خداوند متعال، برابر با هزار روز نزد بندگان است. از این رو، عذاب به تأخیر نیفتاده است.
یا کافران عذاب را طلب می‌کنند، اما از ماهیت آن آگاه نیستند. اگر از ماهیت حقیقی آن آگاه بودند، هرگز خواهان چنین عذابی نمی‌شدند. زیرا به سبب شدت عذاب، هر روزی که آن را تحمل می‌کنند، به اندازه هزار روز از روزهای معمولشان طولانی به نظر خواهد رسید.
همانطور که می‌دانیم، تقسیم‌بندی ما از زمان به بخش‌های مختلف، کاملاً قراردادی است. گردش زمین به دور محور خود و به دور خورشید، شب و روز، فصل‌ها و سال را به وجود می‌آورد. اما در آخرت، با توجه به عدم وجود شب و روز، فصل و سال، مفهوم زمان به نوعی از بین می‌رود. البته منظور ما از زمان، زمان قراردادی است. از این رو، هنگامی که از روز قیامت سخن به میان می‌آید، به این نکته توجه داده می‌شود که نیم روز در آنجا معادل 500 سال و یک روز معادل 1000 سال از زمان قراردادی ماست، و بدین ترتیب در این مورد…
«یوم»
یعنی
«روز»
وقتی از این اصطلاح استفاده می شود، به این اشاره می شود که این بیست و چهار ساعت به معنای بیست و چهار ساعت در زمان مصنوعی ما نیست.
کسانی که به این حقیقت توجه نمی‌کنند، می‌خواهند هرچه آرزو دارند بلافاصله برآورده شود و بعد از گذشت چند سال ناامید می‌شوند. حال آنکه سنت الهی ثابت است، برنامه‌اش بدون نقص است و حکمش تغییرناپذیر است. اگر قرار است عذابی بر ملتی نازل شود، حتماً برای آن زمان معینی در نظر گرفته شده است. هرچقدر هم مردم عجله کنند، تا آن زمان فرا نرسد، عذاب نازل نخواهد شد.
کسانی که از رسول خدا (ص) عذاب را به تعجیل می‌خواستند، قریشیان بودند. آنان به آمدن عذاب باور نداشتند و برای تمسخر پیامبر و به زعم خود، ناتوان نشان دادن او، عذاب را به سرعت طلب می‌کردند.
«روزی به قدر هزار سال»
منظور از آن، روزی است که آن عذاب فرا خواهد رسید.
طولانی بودن این روز کنایه از شدت عذاب است.
زیرا روزهای رحمت و شادی کوتاه و روزهای سختی طولانی است.
به نظر فرّا، آیه هم عذاب دنیا و هم عذاب آخرت را شامل می‌شود. منظور از عذابی که به سرعت خواسته شده، عذاب دنیاست.
«خداوند متعال از وعده خود در مورد نازل کردن عذاب بر شما در دنیا تخلف نخواهد کرد.»
.
و یکی از روزهای عذاب آخرت به اندازه هزار سال از سالهای دنیاست.
در این آیه، نسبیت زمان بیان شده است.
زمان در هر عالمی متفاوت است. مثلاً یک روز در عالم قبر با یک روز در صحرای محشر یکسان نیست. حتی در این جهان هم در سیارات مختلف زمان‌های متفاوتی وجود دارد. این نشان می‌دهد که زمان قابل تغییر است.
با سلام و دعا…
اسلام در پرتو پرسش‌ها
