– آیا شریعت شامل احکام کیفری دین می شود؟
– آیا دین تغییر می کند یا شریعت؟
برادر/خواهر گرامی ما،
پروتستانیسم؛
این یک درک از مسیحیت است که بر اساس جنبش اصلاحات قرن شانزدهم است و از کلیساهای مختلف تشکیل شده است. در قرن شانزدهم
مارتین لوتر
این اصطلاح به تفسیری الهیاتی و اخلاقی از مسیحیت اشاره دارد که با جنبش اصلاحات به رهبری مارتین لوتر آغاز شد و توسط متألهان مسیحی توسعه یافت، و همچنین به مجموعه کلیساها و جماعاتی که به موازات آن پدید آمدند.
پروتستانیسم
حتی اگر در درون خود دیدگاه های متفاوتی داشته باشد، باز هم
ویژگی اصلی آن، رد الوهیت عیسی مسیح و اقتدار مطلق کلیسا و روحانیون است.
بر این اساس، با وجود تنوع درونی، دو ویژگی اساسی برجسته پروتستانیسم عبارتند از: پذیرش بی قید و شرط کتاب مقدس به عنوان مرجع مطلق و اعتقاد به اینکه رستگاری فقط از طریق فیض الهی حاصل می شود. در پروتستانیسم، کلیسا به عنوان موضوع فیض الهی تلقی نمی شود، بلکه به عنوان ابزار آن تلقی می شود و وجود هرگونه واسطه مبتنی بر آیین یا کلیسا بین خدا و انسان رد می شود. علاوه بر این، با توجه به اصل برابری همه مؤمنان در نقش و مسئولیت در دین/کلیسا، وجود طبقه جداگانه ای به عنوان روحانی یا رجل دین مشروع تلقی نمی شود.
– آیا در دین اسلام به یک جنبش اصلاحطلبانه نیاز است؟
اصلاحاتی به شکل پروتستانیسم مسیحی برای اسلام قابل تصور نیست.
زیرا در اساس اعتقاد اسلامی، بر خلاف مسیحیت، انحرافی وجود ندارد. دین اسلام بر وحی استوار است و اصول اساسی اعتقاد به وسیله وحی تعیین شده است. به عنوان مثال، توحید، اعتقاد به آخرت، وجود فرشتگان، نماز و زکات و سایر اصول اعتقادی و عبادات به وسیله وحی تعیین شدهاند. با تغییر زمان، این اصول تغییر نمیکنند.
در مسائل اجتماعی که انسان با آن روبرو میشود، اسلام از غنای لازم برای ارائه راه حل و صدور حکم برخوردار است. در شرایط متغیر بشری، در تاریخها و جغرافیاهای مختلف، و در مواجهه با تکنیکها و تجهیزات در حال تحول، اسلام قادر است تا روز قیامت به حل مسائلی بپردازد که در منابع اولیه وجود نداشتهاند. زیرا اسلام اصول کلی را به عنوان روشی برای حل این مسائل وضع کرده است. هر مسألهای که با رعایت این روششناسی، که جوهر آن در قرآن و سنت است، مطرح شود، همچنان از صفت الهی و آسمانی برخوردار است. اما راه حلهایی که بدون مراجعه به این اصول ارائه میشوند، زمینی و بشری هستند، نه آسمانی و الهی.
امام ماتریدی در مورد تفاوت بین دین و شریعت چنین می گوید:
«دین، به معنای یگانه دانستن خدا (توحید) و عبادت اوست، همانگونه که خدا به نوح و همه پیامبران دیگر توصیه کرده است.»
این دین، برای همه پیامبران، یک دین واحد و یکسان است.
دین همه پیامبران بر توحید و عبادت خدای یگانه استوار است، اما شریعت و احکامشان با یکدیگر متفاوت است. بنابراین،
شریعت
در حالی که گفته می شود
نباید فقط به مفاد کیفری توجه شود،
باید آن را به عنوان یک نظام مقرراتی گسترده در نظر گرفت که این مورد را نیز شامل می شود.
شریعت، که از پیامبری به پیامبر دیگر تغییر میکند، شامل اطلاعاتی در مورد مقدار، تعداد، شکل عبادات و احکام شرعی است.
شریعت، که شامل فرائض، حدود، اوامر و نواهی است، بیانگر بعد اجتماعی متغیر دین است که بر اساس شرایط و مصالح اجتماعی دوره بعثت پیامبر شکل گرفته است.
اما از آنجا که تا روز قیامت پیامبر دیگری نخواهد آمد، شریعت حضرت محمد (ص) هرگز توسط شریعت دیگری نسخ نخواهد شد.
اجتهاد علما در واقع تغییر شریعت نیست، بلکه صدور حکم در چارچوب احکام شرعی در مورد مسائلی است که نصّی در مورد آن وجود ندارد. این حکم نیز ظنّی است، نه قطعی.
با سلام و دعا…
اسلام در پرتو پرسشها