– ویژگی های افراد فاسق چیست؟
برادر/خواهر گرامی ما،
غزالی در احیاء العلوم می‌گوید:
“زیان مدح‌گویی در مورد مدح‌شونده این است: مدح‌گو گاهی دروغ می‌گوید، گاهی با مدح خود به کسی که مدحش می‌کند، ریاکاری می‌کند. به ویژه اگر مدح‌شونده فاسق و ظالم باشد. در حدیثی که حضرت انس از رسول خدا نقل کرده است…”
“اگر فاسق ستایش شود، خداوند متعال خشمگین می‌شود…”
بفرمایید.
ابن عيينه گويد:
“ستایش، به کسی که به درستی نفس خود را بشناسد، زیان نمی‌رساند.”
از سلف هم نقل شده است که فرمود:
“هرگاه کسی در حضورش ستایش شود، باید این دعا را بخواند: «خدایا، مرا به خاطر آنچه مردم از من می‌دانند ببخش، و مرا به خاطر آنچه می‌گویند مؤاخذه مکن! و مرا از آنچه گمان می‌کنند، برتر قرار ده.»”
(ابراهیم جانان، ترجمه و شرح کتب سته، انتشارات آکچاع: 15/207-208.)
انسان مدح‌کننده، چه به خاطر منفعت، چه به خاطر اهداف دیگر و چه از روی جهل، با مدح ظالم یا فاسق مرتکب اشتباه بزرگی شده و گناه می‌کند. زیرا مدح ظالم و فاسق، شریک شدن در ظلم و فسق اوست و این موجب غضب الهی می‌شود. ظالم و فاسق نیز با مدح او قدرت می‌یابد و به ظلم و فسق خود ادامه می‌دهد،
“فکر کنم دارم کارم رو خوب انجام میدم.”
به گمان خود ادامه خواهد داد.
فسق؛ ترک اطاعت از خدا و سرپیچی از اوست. به عبارت ساده، خروج از فرمان‌های الهی است.
به معنای وسیع‌تر، به معنای انحراف از راه راست با ارتکاب گناهان کبیره یا اصرار بر گناهان صغیره، و نقض تمام یا بخشی از احکام دین پس از التزام و پذیرش آن احکام است.
(فخرالدین رازی، تفسیر الکبیر، جلد دوم، صفحه ۹۱؛ راغب اصفهانی، المفردات، صفحه ۵۷۲؛ المالیلی حمید یازیر، حق دینی قرآن دیلی، جلد اول، صفحه ۲۸۲).
در واقع، در آیه 50 سوره کهف در قرآن کریم، در مورد شیطان که از فرمان خدا سرپیچی کرد و به او سجده نکرد، آمده است:
«فَسَقَ عَنْ أَمْرِ رَبِّهِ: شیطان از فرمان پروردگارش سرپیچی کرد.»
امر فرمودند.
به طور کلی، می توان آبنماها را در سه گروه دسته بندی کرد:
الف.
با وجود اینکه گناه را زشت می‌دانیم، گاهی مرتکب گناه می‌شویم.
ب.
اصرار بر انجام گناهی که مرتکب شده است.
ج.
انکار زشتی گناه و ارتکاب آن، مستلزم کفر است؛ در این حالت، ارتباط شخص با ایمان و دین قطع می شود.
(المعالی، همان منبع، جلد ۱، صفحه ۲۸۲).
با سلام و دعا…
اسلام در پرتو پرسش‌ها
