– ما هفت نفره در یک خوابگاه برای قربانی کردن گاو شریک می‌شویم. من به عنوان نماینده‌ی بقیه، فردی را مامور می‌کنم. اما هنگام ذبح، نام هفت نفر خوانده نمی‌شود. وقتی علت را جویا شدم، گفتند که ما از قبل با قصاب‌ها جلسه می‌گذاریم و آنها را به عنوان نماینده‌ی خودمان انتخاب می‌کنیم.
– آیا قربانی ما بدون خواندن ناممان به این صورت مورد قبول واقع می‌شود؟ اگر نه، لطفا توضیح دهید که چگونه باید باشد؟
– مثلاً قصاب وکالت‌ها را از قبل به صورت جمعی گرفته، ده تا حیوان را پشت سر هم ذبح می‌کند؛ ولی نمی‌داند کدام حیوان مال کیست؟
برادر/خواهر گرامی ما،
قربانی را هم خود شخص می‌تواند ذبح کند و هم می‌تواند از طریق وکالت به دیگری واگذار کند.
(فتاوای هندیّه، ۱۹۹۱، جلد ۵، صفحه ۳۰۲).
زیرا قربانی، حج و زکات از جمله عباداتی هستند که با مال انجام می‌شوند؛ و در عباداتی که با مال انجام می‌شوند، وکالت جایز است.
(موصلی، الاختیار، جلد ۱، صفحه ۱۷۰؛ نووی، منهاج الطالبین، صفحه ۲۷۲).
به راستی از حضرت علی (رضی الله عنه) روایت شده است که فرمودند:
«رسول خدا (ص) به من دستور داد تا در هنگام ذبح شترها حاضر باشم و پوست و پشم آنها را تقسیم کنم و مرا از دادن هر چیزی از آنها به عنوان دستمزد قصاب منع کرد و
‘ما خودمان پول قصاب را می‌دهیم.’
فرمود.”
(مسلم، حج، ۳۴۸؛ بخاری، حج، ۱۲۰؛ بیع، ۲۱؛ ابوداود، مناسک، ۲۱)
کسی که قربانی را از طریق وکالت ذبح می‌کند، می‌تواند به شخصی در محل حضور خود وکالت دهد، و همچنین می‌تواند به شخص یا نهادی در مکان دیگری وکالت دهد.
وکالت،
به صورت شفاهی یا کتبی و یا از طریق تلفن، اینترنت، فکس و ابزارهای ارتباطی مشابه قابل ارائه است.
شخص یا نهادی که به عنوان وکیل تعیین شده است، باید وکالت خود را به درستی انجام دهد. در این مورد، تعیین اینکه حیوان قبلاً به نام چه کسی بوده و وکالت به قصاب برای ذبح حیوان داده شود، شرط جواز عمل است.
در این صورت، مثلاً اگر در یک قصابی، صاحبان ده حیوان وکالت بدهند و هر کس حیوان خود را بشناسد، حیواناتی که قصاب ذبح می‌کند به نام صاحبانشان ذبح شده محسوب می‌شود. لازم نیست قصاب هنگام ذبح نام ببرد، نیت کردن به نام موکلانش کافی است.
با این حال، برای آرامش خاطر، بهترین راه این است که نام هر فرد در لحظه ذبح برده شود، یا اینکه صاحبان اصلی یا سهامداران حیوان در لحظه ذبح مشخص باشند.
با سلام و دعا…
اسلام در پرتو پرسش‌ها
