خداوند در چه مکان‌هایی به پیامبرمان حضرت محمد (ص) وحی مستقیم (بدون واسطه) نازل فرموده است؟

جزئیات سوال

پاسخ

برادر/خواهر گرامی ما،

اینها عبارتند از پیام‌های الهی که از طریق پیامبرانی که از میان جامعه بشری برگزیده و مأمور شده‌اند، اصولی را برای سعادت انسان‌ها و جن‌ها در زندگی دنیا و آخرت وضع می‌کنند. این پیام‌ها از سوی خداوند به واسطه یا بدون واسطه به پیامبران ابلاغ می‌شوند.

همانطور که در آیه به سه شکل وحی اشاره شده است، به انواع وحی با واسطه/بی واسطه نیز اشاره شده است.

(به نوادگانشان)

این آیه نشان می دهد که وحی حقیقی، ارزشی مشترک برای همه پیامبران است.

تا آنجا که ما می دانیم، تنها دو آیه آخر سوره بقره است که در معراج مستقیماً از سوی خداوند به پیامبر اکرم (ص) وحی شده است، بدون واسطه فرشته.

به نقل از منابع، عبدالله بن مسعود فرمود:

(قول داده شد)

در آیه ۱۶۴ سوره نساء، از سخن گفتن خداوند با حضرت موسی (ع) سخن به میان آمده است. زیرا به این معنا، تنها پیامبری که خداوند به طور خاص و مستقیم با او سخن گفته، حضرت موسی (ع) است. از آنجا که وضعیت حضرت محمد (ص) در این مورد در سوره نجم که در مکه نازل شده، بیان شده است، نیازی به اشاره مجدد به آن در سوره نساء که در مدینه نازل شده، نبوده است.

بدون شک، موفقیت حضرت محمد (ص) در معراج به هم کلامی الهی و هم تماشای جمال معنوی الهی، مرتبه ای به مراتب بالاتر از معراج حضرت موسی (ع) است که فقط به هم کلامی الهی نائل شده بود.

از سوی دیگر، در سوره نجم (نجم، 53/10) که به واقعه معراج اشاره دارد، به وحی مستقیم اشاره شده است، اما محتوای وحی مشخص نشده است. در این آیه، فاعل وحی احتمالاً جبرئیل یا خداوند متعال است. بر اساس احتمال اول، معنا به صورت زیر خواهد بود.

بر اساس احتمال دوم، آیه را باید به این صورت تفسیر کرد: رسول خدا (ص) آنقدر به پروردگارش نزدیک شد که واسطه‌ها از میان برداشته شدند و خداوند متعال وحی خود را مستقیماً به بنده اش رساند. اگر این آیات را به عنوان شرح وقایع معراج در نظر بگیریم، تفسیر دوم قوی‌تر است.

بنابراین، در این مرحله که وحی بدون واسطه بود، بدن حضرت رسول اکرم (ص) به روح تبدیل شد؛ مفاهیم زمان و مکان به نوعی تعطیل شد؛ روح محمدی با تمام صفا و نورانیتش عروج کرد. وحی الهی مستقیماً بر قلب ایشان نازل شد، و چون بدن ایشان به روح تبدیل شده بود، توان تحمل آن را داشت و در لذتی وصف‌ناپذیر، به تجلی صفات جمال الهی نائل می‌شد.

در این وحی بی واسطه، اسرار و حکمت های بسیاری که ما از آن بی خبریم، به جز آنچه در حدیثی که ترجمه آن را در بالا آوردیم بیان شده است، به پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) ابلاغ شده است.


با سلام و دعا…

اسلام در پرتو پرسش‌ها

آخرین سوالات

سوال روز