– در حد زنا، چرا مجازات حد از کسی که فرار میکند ساقط میشود؟
– و اینکه چهار شاهد چگونه باید باشند؛ آیا همه آنها باید مرد باشند؟
برادر/خواهر گرامی ما،
زنا،
به دو صورت ثابت می شود.
اقرار
و
شهادت
tle.
اقرار:
مرد یا زنی که به زنا کردن خود اقرار کند،
چهار بار در زمان های مختلف در حضور قاضی به جرم خود اعتراف کرد.
این است که با چهار بار اقرار در یک جا، حدّ بر او جاری نمیشود.
حاکم،
کسی که اقرار میکند، سه بار اقرار خود را انکار میکند. اگر بار چهارم بیاید و اقرار کند، آنگاه قاضی از او میپرسد:
زنا چیست؟ کجا زنا کردی؟ با کی زنا کردی؟
بدین ترتیب، هوش و فراست مرد را میسنجد، از خانوادهاش تحقیق میکند و اگر به این باور برسد که او آگاهانه اقرار کرده است، حد را اجرا میکند.
قاضی با وجود اعتراف متهم،
“شاید بین شما عقد ازدواجی بوده، یا این اتفاق بر اساس شبههای رخ داده، یا شاید خواب دیدهای.”
با عباراتی از این قبیل، راه را برای بازگشت از اقرار هموار می کند.
با این حال، اگر باز هم اصرار کند، دیگر
از آنجا که به طور قطع مشخص بود که او می خواهد در این دنیا تطهیر شود و در آخرت بی گناه حاضر شود.
حد را اجرا میکند.
در اقرارنامه،
قدیمی بودن قضیه ضرری ندارد، هرگاه شخص توبه کند و حال خود را اصلاح کند، می تواند اقرار کند و بخواهد که مجازات اعمال شود.
اگر مردی در غیاب زنی اقرار کند که با او زنا کرده است، حد بر آن مرد جاری میشود و حضور زن در دادگاه لازم نیست. اما حد بر زن جاری نمیشود. به همین ترتیب، اگر زنی اقرار کند که با فلان مرد زنا کرده است و حد بر او جاری شود، حد بر مرد جاری نمیشود.
شهادت در مورد زنا:
شهادت چهار مرد بالغ، آزاد، عادل و بینا در حضور قاضی، بر اساس مشاهداتشان، مبنی بر همدستی در هنگام وقوع زنا است. در این شهادت از لفظ زنا استفاده میشود.
“زنا کرد”
مانند.
بنابراین، برای اثبات قطعی جرم زنا با شهادت شهود، پنج شرط در شهادت لازم است:
1. شهود باید حداقل چهار نفر، بالغ، آزاد و بینا باشند.
2. شاهدان باید مرد باشند.
3. همه شهود باید عادل باشند.
4. همه شهود باید با هم و به اتفاق در یک مکان شهادت دهند.
5. شهود باید زنا را به صراحت بیان کنند، یعنی به وضوح بگویند که دخول آلت تناسلی را دیدهاند، مثل فرو کردن میله در سرمهدان.
(با گمان و تخمین نمیشود)
همچنین، شهود باید از دین مجرمان باشند.
مثلاً، اگر یکی از چهار شاهدی که در زنای ذمّی شهادت دادهاند، قبل از اجرای حکم، مسلمان شود، گویا حکمی صادر نشده است و حد ساقط میشود. در مورد مسلمان هم همینطور است، اگر یکی از شهود از دین برگردد، حد ساقط میشود.
پس از احراز این پنج شرط و وقوع شهادت، قاضی از شهود
“زنا به چه معناست، کجا و با چه کسی رخ داده است”
می پرسد. این بازجویی مشخص می کند که آیا این اتفاق واقعاً رخ داده است یا خیر.
عدالت شهود به صورت علنی یا مخفیانه مورد بررسی قرار میگیرد. پس از اثبات عدالت آنان، ادعاهایشان شنیده میشود. اگر پس از مدتی شهادت دهند، در صورت انقضاء مهلت، مجازات حدّی اعمال نمیشود.
مهلت انقضا یک ماه است.
– شهادت زنان به همراه مردان در حدود شرعی معتبر نیست.
– اگر تعداد مردان شاهد کمتر از چهار نفر باشد، یا یکی از آنها نابینا باشد، در آن صورت خودشان به عنوان مفتری شناخته شده و مجازات افترا را متحمل می شوند.
– اگر بعضی از شهود بگویند که زن به میل خود این کار را کرده و بعضی دیگر بگویند که به زور این کار را کرده، به دلیل عدم اتفاق نظر در شهادت، حد ساقط می شود.
– اگر شهود در مورد زمان، مکان و زن مرتکب زنا اختلاف نظر داشته باشند، حد ساقط میشود. اما اگر در مورد زنایی که در یک اتاق کوچک رخ داده، اختلاف نظر در مورد گوشه و کنار آن اتاق باشد، حد ساقط نمیشود.
– شهودى كه از شهادت خود در مورد زنا برگردند، ديه شخص سنگسار شده را مىپردازند. هر شاهد يك چهارم آن را مىپردازد.
مواردی که مجازات حد را ساقط یا رفع می کند:
هنگام اجرای مجازات سنگسار برای زن و مردی که با وجود تأهل مرتکب زنا شده و توسط قاضی شرع به این مجازات محکوم شدهاند، باید به نکاتی توجه کرد.
یکی از این موارد، مواردی است که مجازات حد را از بین می برد:
– اگر فردی چهار بار به زنای خود اقرار کند و در حین اجرای حد (شلاق یا سنگسار) فرار کند، دیگر تعقیب نخواهد شد. این فرار به منزله عدول از اقرار تلقی شده و حد ساقط میشود.
– اما اگر فردی که به جرم زنا با شهادت چهار مرد محکوم شده است، در حین اجرای حد فرار کند، دستگیر شده و مجازاتش به اتمام میرسد. و اگر دستگیر نشود، به دلیل مرور زمان، باقیمانده حد ساقط میشود.
– اگر در مورد رابطه نامشروع شهادت داده شود و زن با وجود انکار مرد، ادعا کند که او شوهرش است، حد از هر دو ساقط میشود. زیرا در این صورت زن مدعی حقی مانند مهریه شده است.
– اگر زن چهار بار به زنای خود اقرار کند و مرد ادعا کند که با او ازدواج کرده است، باز هم حد بر آنان واجب نیست.
– زنی که به زنا متهم شده و قرار است حد بر او جاری شود، اگر باکره باشد یا زنانی که او را معاینه کردهاند ثابت کنند که در رحم او مانعی برای نزدیکی جنسی وجود دارد یا استخوانی هست، حد بر او جاری نمیشود.
(ر.ک. عمر نصوحی، اصطلاحات فقهیه، حدود و تعزیرات)
با توجه به شرایط لازم برای اجرای مجازات زنا و شبهاتی که موجب سقوط حد میشود، اجرای حد با شهادت شهود بسیار دشوار به نظر میرسد. این امر تنها با اثبات شخص…
به اقرار خودش
شاید هم این فدا کردن جانش برای تطهیر خویش است.
با سلام و دعا…
اسلام در پرتو پرسشها