آیا کسانی که موهای خود را سیاه رنگ می کنند، بوی بهشت را استشمام نمی کنند؟

– در حدیثی از “راموز الاحادیث” که می‌گوید: “در آخرالزمان قومی خواهند بود که (موهایشان را) مانند چینه دان کبوتر به سیاهی رنگ می‌کنند. اینان هرگز بوی بهشت را نخواهند چشید.” به چه نکته‌ای اشاره شده است؟

– آیا این ممنوعیت شامل همه مسلمانان، اعم از زن و مرد، می شود؟

– ضمناً، جوان بودن یا پیر بودن تفاوتی دارد؟

– آیا می توانید حدیث را شرح دهید؟

برادر/خواهر گرامی ما،

حدیثی که در سوال به آن اشاره شده، به این شرح است:

قومی در آخر الزمان با این سیاهی (حنا) خضاب می‌کنند، مانند فضولات کبوتر، و بوی بهشت را استشمام نخواهند کرد.

“اخیراً”


(در زمان های نزدیک به قیامت) کسانی ظاهر خواهند شد که ریش های خود را به رنگ سیاه، مانند گردن کبوتر، در می آورند، و آنان بوی بهشت را استشمام نخواهند کرد.


(نسائی، زینت، ۱۵؛ ابو داود، ترجّل، ۲۰؛ مسند، ۱/۲۷۳)

هاوسالا،

چینه دان کبوتر، به معنای سینه آن است. معمولاً سیاه رنگ است.

در حدیث شریف آمده است که کسانی که مو و ریش سفید خود را با رنگ سیاه رنگ می‌کنند، نه تنها به بهشت نمی‌روند،

حتی بوی بهشت را هم نخواهند شنید.

دلالت می‌کند. در حالی که بوی بهشت از فاصله پانصد ساله به مشام می‌رسد.

هر مسلمانی که با ایمان از دنیا برود، هرچند گناهکار باشد، بالاخره به بهشت خواهد رفت.

به بهشت وارد خواهد شد

یک حقیقت است.

بنابراین، منظور از این حدیث این نیست که کسانی که مو و ریش خود را رنگ می کنند هرگز به بهشت نخواهند رفت.

منظور از این،

این تهدیدی است تا مردم از آن دوری کنند.

یا

با کسانی که رنگ کردن مو و ریش با رنگ مشکی را حلال می دانند.

مربوط است.

همچنین منظور، کسانی است که در این وضعیت قرار دارند.

اینکه قبل از ورود به بهشت، بوی بهشت را استشمام نکنند.

همچنین احتمال دارد.

اکثر علما بر این عقیده‌اند که رنگ کردن مو و ریش به رنگ سیاه مکروه است. امام نووی می‌گوید: سخنان غزالی، بغوی و دیگر علمای شافعی دلالت بر مکروه بودن آن دارد، اما قول صحیح آن است که حرام است.

به نظر حنفی ها،

رنگ کردن موهای سفید به سیاه بدون ضرورت، مکروه تحریمی است.

این حکم مربوط به حالات عادی است. اما در مواردی که مصلحتی وجود دارد، مثل اینکه در جنگ برای ترساندن دشمن، رنگ کردن جایز است.

پس از این توضیحات مختصر، برای درک بهتر موضوع، مناسب می‌دانیم که اطلاعاتی را ارائه دهیم:

در زمان پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)، اهل کتاب به دلیل اعتقاد به اینکه آرایش و زینت با بندگی خدا منافات دارد، از رنگ کردن مو خودداری می‌کردند. رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) از آنجا که می‌خواست برای اصحاب خود راهی مستقل و جدا از اهل کتاب ترسیم کند، از آنان خواست تا مو و ریش خود را رنگ کنند و فرمودند:

يهود و نصارى از رنگ كردن (مو و ريش) خوددارى مى‌كنند، پس با آنان مخالفت كنيد.

«یهودیان و مسیحیان (مو و ریش خود را) رنگ نمی‌کنند. با آنان مخالفت کنید (و شما رنگ کنید).»


(مسلم، لباس ۸۰)

اما علمای ما گفته‌اند که امر در این حدیث شریف، دلالت بر وجوب ندارد، بلکه دلالت بر استحباب دارد. یعنی بر اساس این حدیث، رنگ کردن مو یا ریش واجب نیست، بلکه مستحب است.

حدیث شریف دیگری که بیانگر آن است که پیامبر اکرم (ص) رنگ کردن مو را امری نیکو می دانستند، به شرح زیر است:

«مردی با موهای حنایی آمده است. پیامبر اکرم (ص) فرمودند:»

‘چه قدر قشنگه!’

پس از آن، او دستور داد و از او قدردانی کرد. سپس زنی آمد که موهایش با حنا و کتم (نوعی گیاه مورد استفاده برای رنگ کردن مو به رنگ سیاه) رنگ شده بود.

‘این از قبلی هم قشنگتره!’

فرمود. سپس شخص دیگری با موهای بلوند وارد شد که:

‘این از بقیه هم قشنگتره!’

فرمود.”

(ابوداود، ترجّل ۱۹)

رنگ مویی که برای رنگ کردن موها استفاده می شود نیز مهم است.

به عنوان مثال، پیامبر ما (صلی الله علیه و آله) رنگ کردن موها به رنگ سیاه را ممنوع کرده است.

در روز فتح مکه، ابوبکر، پدرش ابوقحافه را نزد رسول خدا (ص) آورد. مو و ریش او کاملاً سفید شده بود. رسول خدا (ص) با دیدن این صحنه فرمود:

«این موها و ریش‌هایتان را با چیزی رنگ کنید، ولی با رنگ سیاه رنگ نکنید.»


(نسائی، زینت، ۱۵؛ ابوداود، ترجّل، ۱۸؛ ابن ماجه، لباس، ۳۳)

با این حال، اگر کسی که موهایش سفید است جوان باشد، اشکالی در رنگ کردن موهایش به رنگ مشکی وجود ندارد. یعنی

ممنوعیت رنگ کردن مو به رنگ مشکی مربوط به افراد مسن است.

بیان شده است. زیرا در مورد پیرمردانی که موهای سفید خود را سیاه می‌کنند، فریب دادن دیگران با جوان‌تر به نظر رسیدن مطرح است. اما در مورد جوانان چنین وضعیتی وجود ندارد.

مورد دیگری که در آن رنگ کردن مو به مشکی جایز است، جهاد با دشمن است. برای آنکه در برابر دشمن قوی و با ابهت به نظر برسیم، رنگ کردن مو به مشکی اشکالی ندارد.

با وجود آنکه پیامبر اکرم (ص) رنگ کردن موها به رنگ سیاه را منع فرموده‌اند:

بهترین چیزی که با آن این سفیدی مو را می‌توان تغییر داد، حنا و کتم است.

«بهترین چیزهایی که برای تغییر رنگ موهای سفید استفاده می‌کنید، حنا و گیاه کتم است.»




(ابوداود، ترجّل ۱۸)

با صدور فرمانی، استفاده از حنا و کتم را توصیه فرمود.

بر این اساس، رنگ کردن مو به رنگ مشکی مکروه است، در حالی که رنگ کردن آن به رنگ زرد یا قرمز مستحب است.

پس،

رنگ کردن موها به رنگ مشکی نه برای جوانان مکروه است و نه برای زنان.

با این حال، لازم است رنگ کردن موی زنانی که موهایشان باز است، از جنبه متفاوتی مورد بررسی قرار گیرد.

زیرا جواز رنگ کردن مو برای زنان مشروط به آن است که موهای خود را فقط به شوهران یا محارم خود نشان دهند. در غیر این صورت، زنانی که در مقابل مردانی که به آنها محرم نیستند، با سر باز ظاهر می شوند، در درجه اول به دلیل ترک حجاب که از فرایض قطعی دین است، مرتکب گناه می شوند.

از طرف دیگر

رنگ کردن مو از جنبه ای، نوعی زینت و آرایش برای زن محسوب می شود.

در حالی که برای جلوگیری از فتنه، اساسی است که زن در بیرون از خانه لباس مناسب بپوشد، جلب توجه نکند، عطر نزند و از آرایش دوری کند.

بر این اساس، رنگ کردن موهای زنی که سرش باز است، گناه و اسراف جداگانه‌ای است.

یکی دیگر از مسائل مربوط به رنگ کردن مو، این است که آیا مانع وضو و غسل می شود یا خیر.

اگر ماده رنگ‌آمیزی مورد استفاده، لایه‌ای بر روی مو و پوست سر ایجاد کند و مانع از رسیدن آب به آن شود، به دلیل باقی ماندن قسمت‌های خشک، وضو و غسل باطل است. اما اگر ماده‌ای باشد که مانع از رسیدن آب به پوست نشود، مانند حنا، رنگ کردن مو مانع وضو و غسل نخواهد بود.

برای اطلاعات بیشتر کلیک کنید:

– حکم رنگ کردن مو در مذهب شافعی چیست؟

– آیا رنگ کردن موهای سفید جایز است؟

با سلام و دعا…

اسلام در پرتو پرسش‌ها