– ما برای یک کار قراردادی امضا کردیم. در این قرارداد شرط کردیم که هر طرفی که از قرارداد تخلف کند یا به آن عمل نکند، جریمه‌ای را بپردازد، و هر دو با رضایت آن را امضا کردیم. من از قرارداد تخلف کردم و از انجام کار منصرف شدم. در این صورت، آیا پرداخت این جریمه ربا محسوب می‌شود؟
– اگر پرداخت نکنم، حق الناس را ضایع کرده‌ام؟
– چه کاری انجام دهم که مطابق با دینم باشد و مرتکب گناه نشوم؟
برادر/خواهر گرامی ما،
مسلمان باید به تعهدات خود در قراردادها پایبند باشد. درست نیست که مجازات‌های مندرج در قرارداد را در قالب ربا (بهره) ارزیابی کنیم.
در قراردادها، برای جلوگیری از انصراف خودسرانه یکی از طرفین، شرط جزایی در نظر گرفته می‌شود. این روش که امروزه در معاملات تجاری به عنوان نوعی ضمانت به کار می‌رود، در حقوق جاری نیز مورد قبول است.
به نوعی، این تعهدی است از طرف شخص به شخص دیگر برای جبران خسارتی که به دلیل معطل کردن و بازداشتن او از کارش به او وارد شده است.
بر این اساس، شرط جزایی را فقط می‌توان برای خسارت واقعی قابل اثبات از نظر حقوقی، به دلیل تعهدات اولیه طرفین، در نظر گرفت.
اگر طرفی که قرار است خدمت را دریافت کند، بدون دلیل موجه و به صورت یک‌طرفه و ناعادلانه از توافقنامه انصراف دهد، طرفی که خدمت را ارائه می‌کند، مجاز است به عنوان شرط جزایی، مبلغی را به عنوان خسارت انصراف دریافت کند.
اما به دلیل نقض قرارداد
در صورت انصراف از قرارداد با دلیل موجه، دریافت خسارت انصراف جایز نیست.
وضعیت خود را در چارچوب این توضیحات ارزیابی کنید.
با سلام و دعا…
اسلام در پرتو پرسش‌ها
