آیا نوشتن معاملات ربوی به عنوان منشی دادگاه در دادگاه گناه است؟

Adliyede zabıt katibi olarak faizli işlemleri yazmak günah mı?
جزئیات سوال


– من به عنوان منشی دادگاه کار می کنم، در پرونده های طلب، به سود رای داده می شود و ما آن را ثبت می کنیم، آیا ما گناهکار هستیم؟

– من به عنوان منشی دادگاه در دادگستری مشغول به کار هستم. در دادگاهی که من کار می‌کنم، در دعاوی طلب و بدهی، حکم به پرداخت با سود داده می‌شود. من هم به عنوان منشی دادگاه، این را در صورتجلسه ثبت می‌کنم.

– حضرت جابر بن عبدالله فرمودند: رسول خدا (ص) رباخوار، ربا دهنده، نویسنده و شاهدان آن را لعنت فرمود و فرمود: «همه آنان در گناه و وبال آن شریکند.» (مسلم، ابوداود، ترمذی، نسائی، ابن ماجه)

– با توجه به این واقعه، در مورد ثبت حکم به پرداخت سود، چه مسئولیتی بر عهده من است؟ آیا این به عنوان وظیفه منشی دادگاه محسوب می شود؟

پاسخ

برادر/خواهر گرامی ما،

احکامی که در دادگاه های کشورهای سکولار صادر می شود و با شریعت مغایرت دارد، فقط به ربا محدود نمی شود.

اگر فقط به سود فکر می‌کنید و حدیثی که نقل کردید شما را می‌ترساند،

-که باید هر مؤمنی را بترساند-

دادگاه معاملات ربوی و عقود را منعقد نمی کند، شما هم عقد را نمی نویسید، و بر عقد شهادت نمی دهید.

شما وجود یک قرارداد منعقد شده در گذشته و اعتبار آن را بر اساس قانون فعلی احراز می کنید.

امیدوارم که شما مسئول نباشید.


در مورد جزئیات موضوع:

وظیفه اصلی منشی دادگاه ثبت احکامی است که دادگاه در زمان های مختلف صادر می کند.

دبیری معاملات ربوی به دو بخش تقسیم می شود.


1. نقش منشی در معاملات با بهره مستقیم.

به این در اقتصاد

حسابرسی داخلی

به این صورت بیان می‌شود. شرکت‌ها به طور خاص برای این کار کارمندان خود را استخدام می‌کنند. از آنجا که این نوع منشی‌گری مستقیماً با ربا مرتبط است، بر عهده گرفتن آن و درآمد حاصل از آن حرام است. زیرا از معاملات ربوی حمایت می‌کند. لازم است این درآمد را بدون نیت ثواب صدقه بدهد.

او باید با پذیرش زیان کمتر از این دو، به جستجوی کار در جای دیگر بپردازد و تا زمان پیدا کردن شغل جدید، در محل فعلی خود به کار ادامه دهد.

راه رهایی از مال حرام، در صورتی که امکان یافتن صاحب آن نباشد، صدقه دادن آن است. اما کسانی که این مال به آنان داده می‌شود، محدود به کسانی که زکات واجب به آنان داده می‌شود نیستند، بلکه شامل فقرا نیز می‌شود. (ابن عابدین، 6/385)

اگر شخص ثروتمند باشد، درآمد نامشروع برای او حلال نیست، بلکه می‌تواند آن را به فقرا صدقه بدهد، خواه بیگانه باشند یا از بستگان تحت تکفل او. (ر.ک. غمز عیون البصائر، 3/229؛ ابن عابدین، 5/165؛ درر الحکام، 2/366)


هدف از نگارش صورتجلسه، ثبت معاملات انجام شده توسط یک نهاد تجاری یا شرکت در گذشته است.

بدیهی است که این نوع از منشی‌گری ارتباط مستقیمی با بهره ندارد. شبیه به نوشتن تاریخچه امور تجاری است. در اقتصاد به این…

حسابرسی خارجی

گفته می‌شود. این وظیفه قابل انجام است. درآمد حاصل از آن حلال است.

موضوعی که در سوال به آن اشاره شده است، در این دسته قرار می گیرد.

اما اگر منشی گاهی اوقات معاملاتی را ثبت کند که مستقیماً با ربا مرتبط است، آن قسمت از حقوقش را که در ازای این کار به دست آورده است، به عنوان صدقه به فقرا می دهد.

همانطور که از اینجا مشخص است، کار کردن در بانک‌هایی که با ربا سروکار دارند، اگر به ربا کمک کند، مانند کارمند اداری و حسابدار، جایز نیست. زیرا این به معنای مشارکت در گناه است.

به طور خلاصه، اگر شغل منشی دادگاه شامل بخش دوم باشد، در آن گناهی نیست و درآمد آن حلال است.


با سلام و دعا…

اسلام در پرتو پرسش‌ها

آخرین سوالات

سوال روز