آیا فرشتگان روح دارند؟ گفته می‌شود که آنها اجسام نورانی هستند، بر این اساس آیا فرشتگان جسم دارند؟

برادر/خواهر گرامی ما،

در حدیث شریف آمده است:

“فرشتگان از نور آفریده شدند، جنّیان از آتش شعله‌ور، و آدم از آن‌چه برای شما وصف شد، آفریده شد.”




(مسلم، زهد، 10/60)

به این صورت بیان شده است.

فرشتگان از نور آفریده شده‌اند.

نور، عین شعور است. موجودات نوری در آن واحد می‌توانند در مکان‌های متعدد حضور داشته باشند، به اشکال مختلف درآیند و همزمان به زبان‌های گوناگون سخن گویند. چنانکه حضرت جبرئیل (ع) در آن واحد هم در زیر عرش به سجده در برابر خداوند بود و هم در مجلس حضرت رسول اکرم (ص) به صورت دحیه حاضر بود.

همچنین، جبرئیل (ع) تورات را به زبان عبری بر حضرت موسی (ع)، انجیل را به زبان سریانی بر حضرت عیسی (ع) و قرآن را به زبان عربی بر حضرت محمد (ص) نازل فرمود. پس او به همه این زبان‌ها آگاه بود و با پیامبران مختلفی که به زبان‌های مختلف سخن می‌گفتند، سخن می‌گفت.

اینکه فرشتگان از نور آفریده شده‌اند، دلیلی بر عدم وجود روح در آنان نیست. با این حال، در منابع به چنین اطلاعاتی برنخوردیم. تنها، همانطور که خورشید جسمی نورانی و دارای هفت رنگ نور است، ممکن است فرشتگان نیز دارای جسمی نورانی و روحی در آن جسم باشند.

فرشتگان، از نظر بزرگی و کوچکی، از انواع بسیار متفاوتی تشکیل شده‌اند. فرشته‌ای که بر خورشید موکل است، با فرشته‌ای که وظیفه‌اش فرو فرستادن دانه‌های باران به زمین است، به طور قطع بسیار متفاوت است.

برخی از فرشتگان بال‌هایی دارند که از شرق تا غرب جهان را در بر می‌گیرد، نه فقط برای پرواز، بلکه برای جلوه‌گری در عالم ملکوت به عنوان شاهکاری از آفریدگار.

“با توجه به برخی روایات و حکمت نظم عالم، می‌توان گفت که برخی اجسام در حال حرکت، از سیارات گرفته تا قطرات آب، مرکب فرشتگانی هستند. آنها به اذن الهی بر این مرکب‌ها سوار شده و عالم شهادت را به تماشا می‌نشینند و در آن سیر می‌کنند.”


(نورسی، رسائل، رساله پانزدهم).

همانطور که خورشید و ستارگان در عالم شهادت با زبان حال، خدا را تسبیح می‌کنند، ملائکه نیز در عالم ملکوت با زبان قال، به نمایندگی از آنها، آگاهانه خدا را تسبیح می‌گویند. (سخنان، سخن بیست و چهارم، اصل چهارم)

فرشتگان از نور آفریده شده‌اند، لذا با تمام وجود به تسبیح می‌پردازند. وجود بال‌ها، تسبیح‌شان را افزون‌تر می‌سازد.

در جهان هستی دو نوع شریعت وجود دارد.

یک نفر؛


خداوند

کلام

دین‌هایی که از صفت الهی سرچشمه گرفته و از طریق وحی و پیامبران به بشریت فرستاده شده‌اند. مخاطب اصلی این شریعت، بشریت است. وظیفه انسان‌هاست که با عمل به این شریعت زندگی کنند و آن را در زندگی خود به نمایش بگذارند.

دیگر

شریعت اما

; اراده و مشیت الهی

قدرت

برگرفته از صفت

شریعت تکوینی

یعنی تمام قوانین و سنن الهی که در جهان هستی قرار داده شده است. شکافتن و رشد دانه با یک نظام، حرکت دقیق ستارگان در مدار، تنظیم و تدبیر کامل شرایط حیات و روزی تمام موجودات زنده، همه از مسائل و احکام شریعت ناشی از صفت اراده است.

همانطور که امت مکلف دین، که از صفت کلام الهی نشأت می‌گیرد، انسان‌ها و جن‌ها هستند، امت مکلف شریعت فطری و تکوینی، که از صفت اراده الهی نشأت می‌گیرد، فرشتگانی هستند که بر همه چیز نظارت و وکالت دارند. احادیثی وجود دارد که ثابت می‌کند بر هر قطره باران فرشته‌ای نظارت و وکالت دارد.

(ر.ک. طبری، ابن کثیر، سیوطی/الدر المنثور، تفسیر آیات ۶-۱۲ سوره الحاقه؛ کنز العمال، ح. ن: ۴۶۷۹)

فرشتگان تماشاگر و اندیشمند این رویدادها و مسائل جهان هستی هستند.

همانطور که سخن گفتن تجلی صفت کلام الهی است، آفرینش نیز تجلی صفت اراده و قدرت است. شریعت‌ها نیز بر اساس این صفات شکل می‌گیرند. حوادث تکوینی که اعمال صفت اراده و قدرت هستند، به عنوان شریعت تکوینی توصیف می‌شوند.

با سلام و دعا…

اسلام در پرتو پرسش‌ها