– در آیه ۱۲۴ سوره طه از سختی معیشت (تأمین معاش) سخن به میان آمده است. پیامبر اکرم (ص) آن را عذاب قبر تعبیر فرموده‌اند.
– آیا این حدیث جعلی است؟
برادر/خواهر گرامی ما،
در آیه مربوطه آمده است:
“از نظر معیشتی تنگدست”
معنی آن،
“مشکلات معیشتی”
به جای آن، به عنوان یک مفهوم گسترده تر
“سختی های زندگی”
ارزیابی آن به این صورت مناسب تر است. زیرا، در اینجا
“دل تنگی”
نه به خاطر مشکلات اقتصادی، بلکه
قلب، رنج روحی است.
چه ثروتمندان زیادی هستند که
“افسردگی”
از آن رهایی نخواهند یافت. زیرا سرپیچی از خدا در ایمان و عمل، شخص را…
“افسردگی روحی”
به معنای یک
“تنگنا”
نیش می زند.
به ویژه همانطور که در آیه بیان شده است.
«آن کس که از یاد خدا/از به خاطر داشتن او/از ایمان و وابستگی به او رویگردان شود»
دنیای فرد بی‌ایمان، هرچقدر هم از نظر سلامت جسمی و اقتصادی وسیع باشد، در یک بحران روحی گرفتار است.
“زندگی”
محکوم به گرداب است.
(مقایسه شود با: ابن عاشور، تفسیر آیه مربوطه)
– این یک واقعیت است که بسیاری از افراد بی دین و بی ایمان از سطح زندگی اقتصادی و ظاهری بسیار خوبی برخوردارند.
پس، آیه
“تنگدستی/مشکلات معیشتی”
درک کردن به این شکل چندان دقیق نیست. برعکس، این را به صورت
دل‌تنگی، دل‌گرفتگی، دل‌شوریدگی
درک آن به این صورت دقیق تر است.
«آگاه باشید؛ دلها با یاد خدا آرامش می‌یابند.»
بیان آیه شریفه نیز دلالت بر این دارد که این امر به جنبه معنوی/رضایت قلب و روح مربوط می شود.
– با این حال،
“تنگدستی”
عبارتش را،
هم در دنیا، هم در قبر، هم در آخرت
برخی از علما بر این باورند که این آیه معنای وسیعی دارد. به نظر این علما، کافران به خاطر حرص و طمع خود دچار سختی و مشقت می‌شوند.
(نگاه کنید به رازی، تفسیر آیه مربوطه)
پس، این حرص و آز به معنای افسردگی روحی و معنوی است.
پریشانی روحی
یعنی ممکن است خیلی ثروتمند باشند، اما خوشبخت نباشند. همچنین، بعضی از احکام بر اساس اکثریت آرا صادر می‌شوند.
ناآرامی روحی و روانی اکثریت کافران، لازمه‌ی بی‌ایمانی آنان است.
– از ابوهریره روایت شده است
“تنگی قبر”
سند حدیث مربوط به …
“حسن”
به عنوان مثال ذکر شده است.
(ر.ک. مجمع الزوائد، ح. ن: 4286؛ مرکز الفتوی، رقم: 36233)
– قاضی هم در آیه ذکر شده است
“معیشت تنگ”
در
حدیثی در مورد عذاب قبر
روایت کرده و این را
مطابق با شرط مسلم – صحیح
او این را بیان کرده است. ذهبی نیز در تلخیص این ارزیابی را تأیید کرده است.
[ر.ک. مستدرک/تلخیص (با هم)، 2/413/ ح. ن: 3439]
با سلام و دعا…
اسلام در پرتو پرسش‌ها
