آیا شفا از داروست؟

برادر/خواهر گرامی ما،

“دارونما”

واژه‌نامه‌های یو

“دارونما (دارویی که برای راضی کردن بیمار تجویز می‌شود و اثر درمانی ندارد)”

یا

“ماده‌ای که به جای آنکه به نفع بیمار باشد، برای خشنود کردن او به کار می‌رود.”

به عنوان … توصیف می کنند.

در آزمایش اثربخشی یک داروی جدید، از دارونما استفاده می‌شود. به گروهی از بیماران ماده‌ای که ادعا می‌شود مؤثر است داده می‌شود، و به گروه دیگر آب رنگی طعم‌دار یا قرص‌هایی که حاوی ماده مؤثری نیستند، داده می‌شود.

این هم اسم داروی تقلبی.

دارونما

ایست.


دارونما

با همان بسته‌بندی و ظاهر ماده‌ی دیگر عرضه می‌شود. و با ارزیابی تفاوت درمانی بین این دو، اثربخشی داروی جدید اثبات می‌شود.

جالب توجه است که در بسیاری از ناراحتی‌ها، از جمله سردرد، بی‌خوابی، اضطراب (نگرانی بی‌مورد)، دردهای مختلف، ترس، ناراحتی و دریازدگی، نتایج بسیار خوبی با دارونما (پلاسبو) به دست آمده است. به عنوان مثال، اگر سردرد 6 نفر از 10 بیماری که دارونما دریافت کرده‌اند برطرف شود، با شگفتی مشاهده می‌شود که در 6 تا 7 نفر از 10 بیماری که مسکن (داروی ضد درد) دریافت کرده‌اند نیز بهبودی حاصل شده است.

پزشکان ترجیح می‌دهند به بیمارانی که از بی‌خوابی شکایت دارند، قرص خواب ندهند، زیرا این قرص‌ها اعتیادآور هستند.

در عوض، ما می‌بینیم که دارونماهایی که تجویز می‌کنیم، اغلب نتایج خوبی مانند داروها به همراه دارند. به عبارت دیگر، قرص‌هایی که از نظر پزشکی هیچ ماده مؤثری برای تسهیل خواب ندارند، می‌توانند بیمار را به خوابی عمیق فرو ببرند.

البته، به شرطی که بیمار متقاعد شده باشد که قرص‌ها او را به خواب می‌برند…

گاهی اوقات بیماران با بحرانی مانند درد شدید، سردرد، یا ناراحتی به اورژانس مراجعه می‌کنند و می‌گویند که با تزریق “فلان” دارو حالشان خوب شده است. به این بیماران گفته می‌شود که آن تزریق برایشان مفید بوده است،

“محلول نمکی فیزیولوژیک”

هنگامی که دارونما تزریق می شود، توجه به این نکته جلب می شود که بیمار واقعاً بهبود می یابد.

بحران را دارو نه، بلکه باور بیمار از بین برد.

ما با بیمارانی مواجه می‌شویم که داروهای تجویز شده توسط یک پزشک برایشان مؤثر نیست، در حالی که داروی تجویز شده توسط پزشک دیگر مؤثر است.

“این حالم را خوب کرد.”

آنها اینطور نشان می‌دهند. وقتی دو دارو را با هم مقایسه می‌کنیم، می‌بینیم که فقط نام‌های تجاری‌شان متفاوت است و هر دو حاوی ماده‌ی یکسانی هستند.

تحقیقات متعددی در مورد اثر دارونما انجام شده است.


در موفقیت؛

ایمان به درمان، تمایل و اراده برای بهبودی نقش بسزایی دارد.

در تأثیرگذاری دارونما، اعتماد به پزشک یا رفتار پرستار معالج نقش بسزایی دارد. مثلاً، استاد بودن پزشک، گوش دادن صبورانه به بیمار و معاینه دقیق و با دقت او، اعتماد بیمار را جلب کرده و به میزان قابل توجهی موفقیت درمان را افزایش می‌دهد. اگر پرستار معالج به تأثیر دارونما اعتقاد نداشته باشد، شانس موفقیت درمان به شدت کاهش می‌یابد.

دارونما

شکل ظاهری قرص ها نیز نقش مهمی در بیمار ایفا می کند.

قرص‌های خیلی بزرگ و خیلی کوچک، نسبت به قرص‌های متوسط، اثرگذاری بهتری دارند؛ و قرص‌های قرمز، زرد یا قهوه‌ای نسبت به قرص‌های سبز و آبی (دارونما) برتری دارند. از طرفی، قرص‌های تلخ و دستورالعمل‌های غیرمعمول -مثلاً ۹ قطره به جای ۱۰ قطره در روز- اثرگذاری بیشتری دارند.

همچنین ثابت شده است که ناپدید شدن ناگهانی درد یا رنج با دارونما، صرفاً ناشی از توهم نیست.

دارونماها و ابزارهای کمکی دیگر، اثرات قابل اندازه‌گیری در بدن ایجاد می‌کنند. باور به “دارونما” باعث تولید مسکن‌های درد (مانند اندورفین در مغز) می‌شود.

با توجه به اینکه امروزه پذیرفته شده است که 50 تا 80 درصد از بیماری های بدن با سیستم روحی ما مرتبط است، تأثیرات گسترده دارونماها ما را شگفت زده نمی کند.

اثرگذاری بالای دارونما به ما نشان می‌دهد که شفا از داروها نیست و از جانب خداست. دارو فقط وسیله‌ای است.

آیا خداوند اراده شفا فرموده است؟

حتی آب رنگ شده هم مفید است، اما وقتی فایده ای نداشته باشد، هر کاری هم که برای بیمار انجام شود، فایده ای نخواهد داشت.

با سلام و دعا…

اسلام در پرتو پرسش‌ها