– منبع این روایت حدیثی چیست، از نظر صحت و سقم در چه وضعیتی قرار دارد و چگونه باید آن را فهمید؟
پیامبر اکرم (ص) حدیثی را به این صورت نقل فرمودند:
خداوند قریه‌ای را عذاب کرد که در آن دوازده هزار عالم بود که کارشان کار انبیا بود.
تفسیر حدیث شریف:
«خداوند متعال (جل جلاله) فرشتگان را فرستاد تا آن شهر را زیر و رو کنند و به آنان فرمان داد تا همه ساکنان آن را نابود کنند.»
در آنجا دوازده هزار نفر بودند که مانند علما، زاهدان و پیامبران عمل می‌کردند. فرشتگان با دیدن این افراد، گمان کردند که آدرس را اشتباه گرفته‌اند، فکر کردند که به جای اشتباهی آمده‌اند و دوباره به حضور خداوند متعال (جل جلاله) آمده و گفتند:
«پروردگارا! ما می‌دانیم که تو به خاطر کسی که یک بار نام تو را بر زبان آورده، قیامت را برپا نخواهی کرد. در اینجا دوازده هزار عالم شب تا صبح به تهجد می‌پردازند، با وجود این آیا واقعاً این بندگانت را هلاک خواهی کرد؟» خداوند متعال (جل جلاله) به فرشتگان فرمود:
فرمود: «از حکمت من سؤال نشود، عذاب من چون آید، رد نشود. همه را به هلاکت رسانید، چنانکه فرمودم.» حتی و حتی:
از آنان شروع کنید، زیرا هرگز چهره هایشان در برابر من درهم نرفته است.
فرمود: «آن عالمانى كه تا صبح نماز مى‌خوانند، از آنان شروع كنيد! وقتى آن عالمان چيزهايى را كه من از آن خشمگين مى‌شوم مى‌ديدند، صورتشان هم تغيير نمى‌كرد.» در اين هنگام فرشتگان از حد خود تجاوز نكردند، سؤال و جواب نكردند و امر خداى متعال را به جا آوردند.
در این باره، صحابه کرام از پیامبر اکرم (ص) سؤال کردند:
گفتند: «ای رسول خدا! این سرزمینی که دوازده هزار عالم در آن بود، به سبب چه عملی از آن بندگان به این هلاکت افتاد؟» پیامبر اکرم (ص) فرمودند: خداوند متعال (جل جلاله) دربارۀ آنان فرمود:
فرمود: «آنان از خشم من خشمگین نمى‌شدند، به نیکی امر نمى‌کردند، و از بدی‌هایی که مى‌دیدند، مردم را نهى نمى‌کردند. نمى‌گفتند: “نکنید، ننمایید”. مى‌گفتند: “به من چه؟” و با آنان مى‌نشستند.» (رساله احمدیه، رساله: ٥٣، ص: ٣٤)
برادر/خواهر گرامی ما،
در منابع حدیثی که ما به آن دسترسی داریم
«دوازده هزار دانشمند»
ما نتوانستیم هیچ روایتی در این مورد پیدا کنیم.
در روایتی مشابه،
“یک شخص صالح”
از وجود آن سخن به میان آمده است. حافظ هیثمی، این روایت را ضعیف دانسته است.
عیب
اعلام کرده است.
(نگاه کنید به مجمع الزوائد، 7/270)
با سلام و دعا…
اسلام در پرتو پرسش‌ها
