برادر/خواهر گرامی ما،
مخلوقات به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند. موجودات بی‌جان و بی‌اراده مورد داوری قرار نمی‌گیرند. اما موجوداتی که دارای اراده هستند و توانایی انجام اعمال خوب و بد را دارند، مانند انسان و جن، قطعاً مورد داوری قرار خواهند گرفت. نامی از نام‌های خدا
“ADL”
یعنی آنقدر عادل است که گویی…
عدالت / عادلانه
اوست. تعادل‌ها و مقیاس‌هایی که در سراسر جهان هستی آشکار است، گواهی بر وجود این عدالت است.
حتی در این دنیا، اگر سیستمی وجود داشته باشد که ظالمان را محاکمه کند تا عدالت را برقرار کند و مورد قبول همگان باشد، آیا ممکن است پروردگار عادل ما، سرکشان و ظالمان را محاکمه نکند و به آنها مجازات ندهد؟
اگر انسان،
“برگی که در مقابل باد به این سو و آن سو کشیده می‌شود، درست مثل کامپیوتری است که فقط دستورات داده شده را اجرا می‌کند.”
اگر کسی قدرت انتخاب نداشته باشد، و مسئول اعمالش نباشد، پس جرم چه معنایی دارد؟ آیا کسی که چنین می‌گوید، وقتی مورد ظلم قرار می‌گیرد به دادگاه مراجعه نمی‌کند؟
در حالی که، طبق درکش، او باید به این صورت فکر می کرد:
“این مرد خانه‌ام را آتش زد، به ناموسم تعرض کرد، فرزندم را کشت، اما او معذور است. چون او یک ماشین است، یک کامپیوتر است، مجبور است این اعمال را انجام دهد، چه کند، راه دیگری برایش وجود نداشت.”
آیا کسانی که حقوقشان پایمال شده واقعاً اینطور فکر می کنند؟
اگر انسان در قبال اعمال خود مسئول نبود،
“خوب”
و
“بد”
سخن گفتن از قهرمانان و خائنان بی معنا می شد. نیازی به ستایش قهرمانان و نکوهش خائنان نبود. زیرا هر دو، اعمال خود را از روی اراده انجام نداده بودند. اما هیچ کس چنین ادعایی نمی کند. هر انسانی از نظر وجدانی می پذیرد که مسئول اعمال خویش است و نه برگی در دست باد و نه کامپیوتری برنامه ریزی شده.
با سلام و دعا…
اسلام در پرتو پرسش‌ها
