آیا ثواب کارهای نیک کودکان ثبت می‌شود؟

– ما می‌دانیم که برای کودکان گناهی ثبت نمی‌شود، اما آیا برای کارهای نیکی که کودک نابالغ انجام می‌دهد، ثوابی ثبت می‌شود؟

– مگر ثواب‌ها هم مثل گناه‌ها در نامه اعمال ثبت نمی‌شوند؟

برادر/خواهر گرامی ما،

بر اساس اسلام، یکی از شروط تکلیف دینی، بلوغ، یعنی رسیدن به سن نوجوانی است.

حضرت محمد (صلی الله علیه و آله و سلم)

“از سه نفر مسئولیت برداشته شده است: از کودک تا زمان بلوغ، از خوابیده تا زمان بیداری و از دیوانه تا زمان بهبودی.”


(بخاری، حدود ۲۲)

می‌فرماید.

شخص به خاطر گناهانی که در کودکی مرتکب شده است، مانند دزدی یا تخریب اموال دیگران، از نظر شرعی گناهکار محسوب نمی شود. یعنی در آخرت به این سبب مورد بازخواست قرار نمی گیرد. اما خسارت وارده به اموال توسط کودک ممیز، توسط ولی او جبران می شود. در این مورد حق الناس وجود دارد. تکلیف به انجام عبادات دینی مانند نماز، با بلوغ…

(دوران بلوغ)

با رسیدن به بلوغ آغاز می‌شود.

با این حال

ثواب‌هایی که کودک انجام می‌دهد، قبل از سن بلوغ شروع می‌شود.

مانند سایر عادات مثبت، اگر آموزش عبادت از سنین کودکی به کودکان داده شود، فرد می تواند هم عبادت و هم عادات مثبت مورد انتظار از عبادت را به طور سالم تر و ریشه دارتر به دست آورد.

در قرآن کریم به این نکته اشاره شده است که باید کودکان را به نماز خواندن عادت داد و سرپرست خانواده باید در این زمینه الگو باشد.

(نگا. طه ۲۰/۱۳۲)

از آنجا که آموختن نماز در مدت زمان کوتاهی صورت نمی گیرد و اهمیت دارد که فرد عادت به عبادت را در کودکی کسب کند، حضرت محمد (ص) توصیه فرموده اند که به کودکان در سن هفت سالگی نماز آموخته شود.

(نگاه کنید به ابوداود، صلاة، ۲۶)

به طور خلاصه،

هرچند که توصیه شده است کودکان نابالغ به عبادت عادت داده شوند، اما از آنجا که از نظر شرعی مکلف نیستند، کسانی که این عبادات را انجام نمی دهند مسئولیتی ندارند، اما کسانی که انجام می دهند ثواب آن را می برند و این ثواب ها هم در پرونده اعمال خودشان و هم در پرونده اعمال مادر و پدرشان ثبت می شود.

با سلام و دعا…

اسلام در پرتو پرسش‌ها