– با توجه به آیات 10 سوره زمر و 97 سوره بقره، نیازی به کلمه “بگو” نیست، اما به کار رفته است.
برادر/خواهر گرامی ما،
ترجمه آیات مربوطه به شرح زیر است:
1. «بگو: هر کس با جبرئیل دشمن است، بداند که او به اذن خدا، قرآن را بر قلب تو نازل کرده است تا تصدیق‌کننده کتاب‌های پیشین و هدایت و بشارتی برای مؤمنان باشد.»
(سوره بقره، آیه 97).
در این آیه -به صورت تحت اللفظی- مطابق با شکل عبارت رایج و معمول.
بگو: …به اذن خدا آن را بر قلب من نازل کرده است.
به جای عبارت،
بگو: …به اذن خدا آن را بر قلب تو نازل کرده است.
عبارت فوق ترجیح داده شده است.
– اولاً، استفاده از این قبیل عبارات در میان سایر مردم نیز رایج است، درست مثل آنکه در میان اعراب رایج است. به عنوان مثال؛
– به یک نفر:
“برو به فلانی بگو: به من خوب نگاه کن.”
به جای عبارت،
“…مراقب تو باشد”
می‌توانید این را بگویید؛ در واقع، این موضوع بیشتر مورد بحث قرار می‌گیرد.
– فَرَزْدَق، شاعر مشهور عرب، در شعری از خود، به طور خلاصه، این عبارت را آورده است:
“یادمه یه روز وسط خیابون داشتم گریه می‌کردم. هند:
‘چه بلایی داره سرم میاد!’
… ندا برآورده بود.” (نگاه کنید به ابن عطیه، تفسیر آیه مربوطه).
در واقع، این عبارت به شکل معمول و شناخته شده آن؛
“…او فریاد زد: ‘تو را چه شده است؟'”
می‌بایست به این صورت می‌بود.
۲. «(از قول من) به آنان بگو: ای بندگان مؤمن من! از مخالفت با پروردگارتان بپرهیزید. کسانی که در این دنیا کارهای نیک انجام دهند، حتماً پاداش نیک خواهند دید. جهان خدا وسیع است. به کسانی که در راه حق صبر کنند، پاداششان به طور نامحدود داده خواهد شد.»
(سوره زمر، آیه 10).
مشکل در این آیه -از نظر معنایی-
«بگو: ای بندگان مؤمن من!»
این عبارت است. در اینجا به نظر می‌رسد که بندگان به پیامبر اکرم (ص) نسبت داده می‌شوند. توضیح این موضوع به این صورت است:
الف.
در ترجمه آیه فوق، عبارتی که داخل پرانتز آمده، ممکن است به صورت ضمنی در نظر گرفته شود. این به معنای استفاده از اسلوب روایی است.
«(از قول من) بگو: ای بندگان مؤمن من!»
ب.
«ای بندگان من»
که به صورت ضمنی شامل لحن ندا/خطاب قرار دادن است.
“لام تخصیص”
معنایی که از آن استنباط می‌شود، مورد نظر است. در این صورت،
«بگو: ای بندگان مؤمن من!»
معنی جمله
بگو: به بندگان مؤمنم…
به این صورت خواهد بود.
(نگاه کنید به تفسیر قرطبی و شوکانی از آیه مربوطه)
– مشابه این آیه در آیه 53 سوره زمر نیز آمده است:
«بگو: ای بندگان من که در گناه کردن و ستم بر خویشتن از حدّ درگذشته‌اید! از رحمت خدا نومید نشوید. خدا همه گناهان را می‌آمرزد، زیرا او آمرزنده و مهربان است.»
تفسیر این آیه نیز همانند تفسیر آیه قبلی است.
در این آیات
«بگو:»
به معنای
«بنده»
استفاده از این واژه حکمت‌های فراوانی دارد. مهم‌ترین آن این است که نشان داده شود حضرت محمد (ص) فقط یک رسول بوده‌اند. زیرا اگر چنین نبود، با توجه به اینکه حضرت محمد (ص) شخصیتی بسیار عاقل، فصیح و بلیغ بودند، در چنین مواردی…
«بنده»
از این کلمه استفاده نمی‌کرد.
حتی در سوره اخلاص
«قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ = بگو: اوست خدا، یگانه»
در اظهاراتش نیز
«بگو:»
از این عبارت استفاده نخواهد کرد.
بنابراین، وجود چنین عباراتی در قرآن،
برای اثبات اینکه قرآن از الف تا ی، کلام خداست.
مربوط به آن است.
با این حال، بزرگترین دلیل بر این که چنین عباراتی در زبان عربی قابل استفاده بوده است، این است که مشرکان عرب که به همه چیز اعتراض می‌کردند، هیچ اعتراضی به صحت این عبارات در قرآن نداشتند.
با سلام و دعا…
اسلام در پرتو پرسش‌ها
